نقش و تأثير زنان در جنگ‌ هاي دوره‌ي مغول بر اساس تاريخ جهانگشاي جويني

در طول تاريخ، جنگ به عنوان پديده اي اجتماعي عموماً امري مردانه بوده و با نقش آفريني فعال مردان در خط مقدم آن گره خورده است؛ و زنان و كودكان در آن بيشتر جايگاه قربانيان بي گناه را دارند. در تاريخ ايران عصر مغول اين جايگاه انفعالي زنان، متأثر از برابري نسبي زن و مرد در فرهنگ تركان، تا حدي بر هم خورده است. برهمين اساس، پژوهش حاضر به شيوه ي توصيفي- تحليلي، به بحث زنان در جنگ هاي اين دوره بر اساس تاريخ جهانگشاي جويني پرداخته است؛ تا دريابد نقش فعال يا انفعالي زنان در جنگ هاي عصر مغول تا چه ميزان و چگونه بوده است. بر اساس نتايج، نمودهاي حضور زنان در جنگ هاي ذكر شده در تاريخ جهانگشاي جويني را مي توان به دو كلان روايت  زنان قدرتمند و زنان تحت سلطه تقسيم كرد كه در اشكالي چون حضور و تأثير مستقيم خاتونان سلطه گر و زنان جنگاور؛ و نقش هاي غيرمستقيمي چون همسران سياسي، همسر-گروگانها، كنيزان تصاحب شده و ابزار لذت جويي در جنگ ها منعكس شده است. همچنين جويني در مقام يك مورخ اديب، براي نقل زيبايي شناسانه ي جنگ ها، طنز انتقادي-سياسي نسبت به حاكمان بي كفايت يا بيان كليشه هاي فرهنگي و تعريض به رجال سياسي خائن، بعضاً از زنان استفاده ي نمادين و ادبي-هنري داشته است.