بررسي تكاپوهاي تبليغي و نظامي فاطميان در ايالت جزيره

فاطميان اسماعيلي پس از تثبيت قدرت و حكومت خويش در مصر (358-565ق./965-1171م.)، در انديشه گسترش انديشه اسماعيلي در سراسر دنياي اسلام و سيطره برآن، به ستيزه با خلافت عباسي (132-656ق./749-1258م.) پرداخته و در صدد براندازي آن بودند. از سياست هاي آنها براي رسيدن به اين هدف، گسترش فعاليت دعوه فاطمي در مناطق مختلف و تكاپوهاي نظامي در مناطق زير سلطه عباسيان براي پيشروي و نفوذ در اين مناطق بود. يكي از مناطقي كه مي توانست به عنوان پايگاهي براي هر دو نوع فعاليت تبليغي و نظامي فاطميان قرار گيرد، ايالت جزيره بود كه موقعيت سرزميني و بافت اجتماعي آن، دست فاطميان را در سيطره بر بغداد و براندازي عباسيان و روآوري آسان تر به قلمرو شرقي خلافت عباسي باز مي كرد. اين مقاله به روش توصيفي- تحليلي در صدد است تا ضمن بررسي سياست هاي فاطميان به ويژه تكاپوهاي نظامي آنان در ايالت جزيره، بدين پرسش پاسخ دهد كه فاطميان براي حضور در ايالت جزيره چه سياستي را به كار بستند؟ يافته پژوهش نشان مي دهد كه به دلايل اهميت جغرافيايي- راهبردي و بافت جمعيتي قبيله اي برخوردار از نيروي انساني، فاطميان هم از طريق فعاليت هاي داعيان خود و هم از طريق هم پيماني با حكام محلي و فعاليت هاي نظامي فرماندهان حامي خود تلاش داشتند در ايالت جزيره حضور پيدا كنند.