واكاوي ايده‌پردازي مضامين جنگي شاهان ساساني در سنگ‌نگاره‌ها، سكه‌ها، ظروف سيمين

جنگجويي و توانايي جنگيدن در ميدان نبرد، يكي از وي‍‍ژگي‌هاي شاخص براي شاه شدن و به تخت نشستن در تاريخ ايران باستان به شمار مي‌رفت. آنچه اهميت اين ويژگي را دو چندان مي‌كرد جايگاه سياسي، ديني، جنگي و حتي اجتماعي شخص شاه در ميان كارگزاران، بزرگان و نژادگان، سربازان و مردمان زيردست بود. رشته جنگ‌هاي پياپي اردشير و شاپور با شرق و غرب، براي مردمان زيردست شناخته شده بودند و نمايش خوبي از توان جنگجويي آنها بود؛ اما آنها به خوبي دريافته بودند كه نياز است در فرصت‌ها و مناسبت‌هاي گوناگون، توان جنگي خود را نيز براي مردمان امپراتوري به نمايش گذارند. اين پژوهش بر آن است تا با بررسي و واكاوي نگاره‌هاي موجود در سنگ‌نگاره‌ها، سكه‌ها، ظروف سيمين و غيره، به اين پرسش پاسخ دهد كه شاهان ساساني در ايد‌ه‌پردازي از جايگاه جنگي خود، از چه نوع بنمايه‌هاي جنگي و تبليغي بهره مي‌بردند. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه توصيف و تبليغ ديداري قدرت جنگي شاه، خواه در ميدان جنگ و خواه در ميدان شكار، همواره يكي از دغدغه‌هاي اصلي شاهان به شمار مي‌رفت. با توجه به محدوديت ابزارهاي تبليغ و نمايش، بهره‌گيري از ابزارهاي موجود مانند سنگ‌نگاره‌ها، سكه‌ها، ظروف سيمين و ديگر ابزارها، موضوعي حياتي و ضروري براي شاهان بود. نمايش دادن قدرت و مشروعيت كه تا حد ممكن در معرض ديد عامه مردم قرار داشته باشد، در گرو بهره‌گيري از تبليغات ديداري با ماهيت پايدار و هميشگي بر سنگ‌نگاره‌ها، سكه‌ها و ظروف و غيره بود. وجود سنگ‌نگاره‌هاي فراوان، با موضوعات گوناگون سياسي، ديني، جنگي و حتي اجتماعي نشان از اين دارد كه شاهان كاملاً به جنبه تبليغاتي و تأثير هنر بر روان مردم، آگاهي داشتند و بر آن بودند تا با ايجاد يك هنر كاملاً شاهي، باورها و انديشه‌هاي خود را در جامعه حاكم كنند.