بررسي امكان مؤثر بودن كاربرد سيليس در مقاومت چغندرقند (Beta vulgaris L.) به سس زراعي (Cuscuta campestris Yunck.) در شرايط گلخانه

پژوهش حاضر جهت بررسي كاربرد سيليس بر روي چغندرقند به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با پنج تكرار در اواخر بهار 1402 در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه بوعلي سينا همدان بر روي «رقم شكوفا» اجرا شد. فاكتور اول شامل غلظت سيليس در پنج سطح 1، 2، 3، 4 و 5 ميلي‌مول در شكل سيليكات سديم و  فاكتور دوم شامل روش كاربرد سيليس در سه سطح پيش‌تيمار بذر، آبياري و محلول‌پاشي در مراحل رشد 1، 3 و 5 برگي چغندرقند بود. نتايج حاكي از وجود اثر متقابل ميان فاكتورها بر وزن خشك ريشه و اندام‌هوايي چغندرقند و وزن خشك و تعداد مكينه سس زراعي بود. يك بوته سس زراعي توانست وزن ريشه و اندام‌هوايي يك بوته‌ چغندرقند را به‌ترتيب 48/6 و 40/1 درصد كاهش دهد. صفات اندازه‌گيري شده در چغندرقند و سس زراعي تحت تأثير پيش‌تيمار بذر با سيليس قرار نگرفتند. ميان وزن خشك چغندرقند و وزن خشك سس زراعي رابطه‌اي منفي مشاهده شد. كاربرد يك ميلي‌مولار سيليس با هر سه روش كاربرد تأثيري بر صفات اندازه‌گيري شده در چغندرقند و سس زراعي نداشت. با افزايش غلظت سيليس به‌كار رفته از طريق آبياري و محلول‌پاشي به‌طور پيوسته وزن خشك ريشه و اندام‌هوايي چغندرقند افزايش ولي وزن خشك و تعداد مكينه سس زراعي كاهش يافت. كمترين تعداد مكينه با كاربرد پنج ميلي‌مولار سيليس از طريق آبياري و محلول‌پاشي مشاهده شد كه منجر به كاهش بيش از 50 درصدي در تعداد ميكنه سس زراعي شد. برتري نسبي روش كاربرد سيليس از طريق آبياري در مقايسه با روش كاربرد سيليس از طريق محلول‌پاشي كاملاً مشهود بود. از اين‌رو، با اجراي آزمايشات تكميلي و تاييد نتايج حاصل از اين آزمايش در مزرعه، كاربرد سيليس، به‌ويژه از طريق آبياري، مي‌تواند به‌عنوان يك راهكار مفيد جهت كاهش خسارت سس در مزرعه باشد.