آشنايي‌ زدايي معنايي در شعر اسلامي معاصر (بررسي موردي؛ آرايه تشخيص در شعر هارون هاشم رشيد)

تكنيك آشنايي زدايي يكي از مختصات سبكي در ادبيات به شمار مي آيد كه براي اولين بار توسط فرماليست روسي و يكتور شكلوفسكي مطرح گريد. او كاركرد ادبيات را آشنايي زدايي ميدانست چون كه ذهن را از عادت زدگي دور ميكند و با ايجاد شعريت در كلام باعث لذت ادبي مي شود. هارون هاشم رشيد شاعر اسلامي معاصر از آشنايي زدايي به ويژه آشنايي زاديي معنايي به صورت گسترده بهره گرفته است. با توجه به اهميت اين مختصه در سبك شناسي، به نظر ميرسد، بررسي آن در شعر هارون هاشم رشيد، براي شناخت هر چه بهتر سبك شعري وي، امري ضروري مي نمايد. بر اين اساس در پژوهش حاضر اشعار اين شاعر به شيوه ي توصيفي– تحليلي از رهگذر تشخيص (آدم گونگي) مورد بررسي قرار مي گيرد؛ تا ميزان نقش زيباشناختي اين تكنيك، در ساخت سبك شعري وي مشخص گردد؛ نتايج تحقيق بيانگر آن است كه وي در به كارگيري آشنايي زدايي معنايي، مبتني بر تشخيص توجه خاصي داشته است و مي توان گفت مهمترين ويژگي سبك شعري او به شمار مي آيد. تصاويري كه شاعر با بهره گيري از تشخيص ارائه مي دهد بيانگر احساسات و عواطف صادقانه شاعر و دلبستگي شديد او نسبت به فلسطين و تراژدي مردمان آن است به گونه اي كه همه چيز با او همنوا شده است حتي پديده هاي طبيعي و امور انتزاعي و مجرد.