آشكارسازي تغييرات مناطق آب ‌و هوايي ايران طي دوره‌ 1965 تا 2015

هدف اين مطالعه بررسي تغييرات مناطق آب ‌و هوايي ايران طي دوره‌هاي 10 ساله از سال 1965 تا 2015 است. بدين منظور از داده‌هاي دما، رطوبت، بارش، باد و ساعت آفتابي، 411 ايستگاه همديد كشور و پايگاه داده‌اي اسفزاري نيز در دو بخش استفاده شد. بخش اول به كمك 1434 ايستگاه از ابتداي سال 1961 تا 2004 و بخش دوم از سال 2004 تا 2015 به كمك 960 ايستگاه تشكيل شد. ابتدا به كمك تحليل عاملي، عوامل‌ مؤثر بر آب‌وهواي ايران بررسي و سپس به كمك تحليل خوشه‌اي طبقه‌بندي آب‌وهوايي صورت گرفت. به‌منظور اعتبارسنجي مناطق شناسايي شده از تحليل سيلهوته (SI) بهره گرفته شد. نتايج نشان داد طي دوره هاي مختلف، طبقات آب‌ و هوايي ايران دچار تغييرات قابل‌توجهي شده اند. بيشترين تغييرات مكاني مربوط به منطقه بسيار گرم و خشك، گرم و خشك و سرد خشك بوده كه طي دوره‌هاي مختلف به‌ طور مكرر تغيير پيدا كرده اند. شديدترين تغييرات منطقه اي در دوره 10 ساله دوم (1985-1976) نسبت به دوره 10 ساله اول (1975-1965) و دوره 10 ساله پنجم (2015-2006) نسبت به دوره 10 ساله چهارم (2005-1996) مشاهده شده است. همچنين بر اساس نتايج حاصل در دوره‌هاي اخير بر وسعت مناطق بسيار گرم خشك و گرم خشك افزوده شده و بر عكس از وسعت مناطق سرد و خشك و معتدل مرطوب كاسته شده است. نتايج حاصل از تحليل سيلهوته نيز نشان داد كه در بيش از 92 درصد از پهنه كشور، نقاط به‌درستي در گروه خود قرار گرفتند كه بيانگر اعتبارسنجي بالاي مناطق شناسايي شده است.