تكمله و نقدي بر تصحيح «كلماتِ عليّۀ غرّا» اثر مكتبي شيرازي

كلماتِ عليّۀ غرّا، اثري است از مكتبي شيرازي (حدود 865 – پس از 941 ق.) كه بر وزن هفت‌پيكر نظامي گنجوي سروده شده است. اين اثر ترجمۀ منظوم كلمات قصار امام علي(ع) است و شاعر در آن، صد كلمه از نثر اللئالي را برگزيده و پس از ترجمۀ هر سخن در يك يا چند بيت با حكايتي منظوم آن را شرح كرده است. اين كتاب نخستين‌بار، در سال 1313 ش. به دست حسين كوهي كرماني و براساس تك‎‌نسخۀ متعلق به ملك‎‌الشعراي بهار چاپ شد. اين ويرايش ناپاكيزه و پرغلط است. تصحيح بعدي، به كوشش محمود عابدي سامان يافت و به سال 1378 ش. منتشر شد. محمود عابدي در اين تصحيح، نسخۀ خطيِ اثر را در دست نداشته؛ تنها به اصلاح و ويرايش چاپ كوهي بسنده كرده‎‌ است. تصحيح اخير اگرچه گامي رو به پيش است، هنوز نياز به تكميل دارد. اين پژوهشگر در اين گفتار، با در اختيار داشتن اصل نسخۀ متعلق به بهار و يك نسخۀ خطي ديگر از منظومۀ يادشده (كه فشرده‎‌اي كامل از آن را در بر دارد) برخي خطاهاي تصحيح عابدي را نشان داده و نيز كلمات مفقود از نسخۀ مبناي كار كوهي و عابدي را ذكر كرده است، تا بدين ترتيب مجموع صد كلمۀ كتاب (گلُ صدبرگ باغ مرتضوي) تكميل شود.