عنوان مقاله :
آناليز تكتونيكي مرز خميده شمالي پهنه سيستان با بلوك لوت در شمال بيرجند
پديد آورندگان :
كشتگر ، شهريار دانشگاه بيرجند - دانشكده علوم - گروه زمين شناسي , هيهات ، محمودرضا دانشگاه بيرجند - دانشكده علوم - گروه زمين شناسي , باقري ، ساسان دانشگاه سيستان و بلوچستان - گروه زمين شناسي , غلامي ، ابراهيم دانشگاه بيرجند - دانشكده علوم - گروه زمين شناسي , رئيس السادات ، ناصر دانشگاه بيرجند - دانشكده علوم - گروه زمين شناسي
كليدواژه :
آناليز تكتونيكي , خمش , راندگي , چين مخروطي , لوت , شرق ايران
چكيده فارسي :
ساختار چينخورده-رانده خميده شمال بيرجند متشكل از رخنمونهاي اندكي از سازندهاي پالئوزوئيك بالايي، ترياس و كرتاسه همراه با تواليهاي سنوزوئيك است كه دچار چندين مرحله دگرريختي شدهاند. راندگي، چينهاي موازي و شعاعي بزرگ مقياس، تورق برشي نافذ، بازماندههاي تكتونيكي، شكستگيهاي كششي وگسلهاي امتدادلغز مزدوج، در اين قوس ساختاري رخنمون دارند. منطقه چاهحوض كه در يال شرقي ساختار چين رانده وجود دارد، متشكل از برگههاي راندگي متوالي در ملانژها و ليستونيتهاي كرتاسه بالايي است كه امتداد شمال غرب و شيب به سمت شمال شرق دارند. درمنطقه موسويه، سه توالي مجزا شامل سنگهاي دگرگوني قديميتر از كرتاسه مربوط به پيسنگ لوت، مجموعه افيوليت و توربيدايت كرتاسه، و سنگ آهكهاي پلاتفرمي ائوسن وجود دارد. شيب صفحات راندگي در بخش بيروني قوس به سمت SSE و در بخش دروني قوس عموماً به سمت NNW است كه جهت انتقال زمينساختي به سمت داخل قوس نشان ميدهند. مرز ناگهاني بين نهشته هاي قاره اي ائوسن- اليگوسن در شمال اين قوس يا از نوع راندگي است و يا توسط چينهاي با دامنه هاي بزرگ مشخص مي شود كه از دو نوع هستند: نوع اول چينهاي موازي با حاشيه قوس مي باشند كه اغلب سيلندري بوده اما تحت تأثير نسل جوانتر چين خوردگي، غيرسيلندري شده اند و نوع دوم چينهاي مخروطي با آرايش شعاعي هستند كه رأس مخروط آنها به سمت NNW پلانژ دارد. بنابراين به نظر ميرسد ساختارهاي مرز خميده شمالي لوت و سيستان از مدل ساختارهاي رايج در كوهزادهاي برخوردي خطي (بازشدگي پوسته قارهاي شرق ايران و برخورد خطي بلوكهاي لوت و افغان) تبعيت نمينمايد. بر اساس نتايج اين پژوهش، به نظر ميرسد حركت رو به شمال غرب پلاتفرم شمال بيرجند و خمش همزمان آن در اواخر ائوسن- اليگوسن عامل ايجاد دگرشكليهاي متنوع بوده است.
عنوان نشريه :
علوم زمين خوارزمي
عنوان نشريه :
علوم زمين خوارزمي