لزوم حفاظت از گونه كفتار راه راه (Hyaena hyaena) در ايران

جمعيت بسياري از گونه هاي مهره دار ،متأثر از عوامل عمده تهديد كننده نظير تخريب و تغيير و تبديل و تكه تكه شدن زيستگاه ها به شدت در حال كاهش است. شناسائي زيستگاه هاي مستعد و مناسب بالقوه و بالفعل از طريق انجام مدل سازي هاي مرتبط و نيز بررسي ارتباطات بين جمعيت هاي گونه ها از طريق بررسي هاي ژنتيكي امكان طرح ريزي و اجراي مؤثر برنامه هاي حفاظتي را ميسر مي سازد. جمعيت گونه كفتار راه راه در ايران نيز به علت شدت و وسعت عوامل تهديد كننده گونه و زيستگاه هاي آن و نيز كاهش و قطع ارتباطات جمعيتي و جريان ژني وضعيت مطلوبي نداشته و نياز به اقدامات عاجل حفاظتي نظير حفاظت از زيستگاه هاي مطلوب و كاهش تلفات گونه دارد. در مطالعه حاضر زيستگاه هاي مطلوب گونه در سطح كشور با استفاده از روش حداكثر بي نظمي  (Maxent) شناسائي و مطلوبيترين زيستگاه نوار شمال فلات ايران تا جنوب رشته كوه البرز (استان هاي سمنان، تهران، قم و البرز) را شامل شد و ناحيه جنوب غربي ايران يعني استان خوزستان و نواحي لكه‌اي معدودي در مركز در درجه بعدي مطلوبيت زيستگاه قرار گرفتند. با بررسي ساختار ژنتيكي افراد از طريق توالي يابي ژن سيتوكروم b با طول باند 704 جفت باز در استان هاي مختلف انجام و تنوع هاپلوتايپي براي نمونه ها 0/849= Hd به دست آمد كه نشان دهنده تنوع ژنتيكي بالا در اين گروه مي باشد. سعي بر آن شده تا با در نظر گرفتن عوامل تهديد كننده، نيازهاي حفاظتي اين گونه كه جمعيت آن در حال كاهش هست شناسائي و معرفي شود. حفاظت از زيستگاه ها و جلوگيري از تكه تكه شدن بيش تر آن ها و كاهش تلفات از مهم ترين اين اقدامات هستند.