مطالعه تنوع و ذخاير ژنتيكي قوچ و ميش ارمني (Ovis orientalis) در شمال غربي ايران با استفاده از تراشه هاي ميكروآراي DNA و توالي كامل ژنوم

قوچ و ميش هاي ارمني (Ovis orientalis) غرب ايران به دلايلي از جمله شكار غيرمجاز و تخريب زيستگاه در فهرست سرخ IUCN  در رده آسيب پذير قرار گرفته و از سويي به عنوان نياي اجدادي نژادهاي اهلي گوسفند (Ovis aries) سراسر دنيا ارزش فراملي دارند. در اين مطالعه با استفاده از توالي يابي كل ژنوم و چيپ هاي BeadChip Ovine SNP 50K تنوع و ذخاير ژنتيكي جمعيت هاي قوچ و ميش ارمني شمال غرب ايران (آذربايجان غربي و شرقي، كردستان، مركزي، همدان، قزوين) به عنوان خاستگاه اهلي سازي گوسفند، شناسايي و با گوسفند­هاي اهلي همان مناطق مقايسه شد. تعداد SNP هاي كل ژنوم، ضريب درون آميزي و ژنتيك لود بر اساس داده  هاي ژنوم كامل، هم چنين هتروزيگوسيتي مورد انتظار به عنوان پارامترهاي مرتبط با تنوع ژنتيكي بين دو گروه اهلي و وحشي مقايسه شدند. براساس نتايج به دست آمده تعداد SNP هاي تفكيك كننده به عنوان مهم ترين پارامتر تقريباً ۲۴ ميليون براي گروه وحشي و در حدود ۲۰ ميليون براي گروه اهلي محاسبه شد كه اختلاف چشمگيري را نشان داد. با توجه به يافته هاي تنوع نوكلئوتيدي ژنوم، تنوع ژنتيكي بر اساس داده هاي ژنوم كامل در گروه وحشي نسبت به گروه اهلي بيش تر بود. بر اساس نتايج مطالعه حاضر قوچ و ميش ارمني با داشتن ميزان بالاي تنوع ژنتيكي به عنوان ذخاير ژنتيكي براي نژادهاي اهلي تمامي گوسفندان اهلي دنيا ارزش حياتي دارند و بايد در اولويت برنامه هاي حفاظتي قرار بگيرند.