تعيين نرخ مرگ و مير، تغييرات رفتاري و آسيب شناسي ماهي كلمه خزري (Rutilus rutilus caspicus) در مواجهه با سولفات روي

مقدمه: تحقيق حاضر به منظور تعيين نرخ مرگ و مير، تغييرات رفتاري و آسيب شناسي ماهي كلمه خزري (Rutilus rutilus caspicus) در مواجهه با سولفات روي در آزمايش مسموميت 96 ساعته صورت گرفت. 200 قطعه بچه ماهي كلمه خزري با وزن متوسط 0/27±2/5 گرم جهت  انجام آزمايشات استفاده شد. براي تعيين تغييرات رفتاري و آسيب شناسي، 13 قطعه بچه ماهي كلمه در معرض غلظت هايي از فلز روي (0 ،10 ،30 ،50 ،70 ،80 ،90 ميلي گرم در ليتر) قرار گرفتند. يك گروه به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. از نمك سولفات روي به منظور منبع فلز روي استفاده شد. تانك هاي آزمايشي در مدت 24 ساعت هوادهي شدند تا ميزان اكسِژن محلول درحد اشباع باقي بماند. درجه حرارت، پي اچ و اكسيژن محلول در طول آزمايش به وسيله دستگاه  چندپارامتره هك مدل 2000 اندازه گيري شدند. نمونه   هايي از بافت آبشش، كليه و كبد جمع آوري و مورد ارزيابي قرار گرفتند. مرگ و مير كامل در غلظت 90 ميلي گرم در ليتر به دست آمد. مشاهدات ظاهري بچه ماهيان در مواجهه با روي شامل شناي عمودي و به سمت پايين، از دست دادن حالت تعادل، تشنجات عصبي و ماندن در ته تشت بود. در نهايت ماهيان با دهان و سرپوش باز مردند. در آبشش، متراكم شدن رگ ها، به هم جوش خوردگي لاملاهاي ثانويه و هايپرتروفي سلول هاي پوششي ديده شد. در كليه، تخريب مجاري كليوي و كپسول بومن، گشادي مويرگ هاي گلومرول ديده شد. نتايج نشان داد كه عمده تغييرات كبد به صورت تخريب سلول هاي كبدي و واكوئل هاي سيتوپلاسمي مشاهده شد. آزمايش نشان داد، روي سبب بروز علايم باليني در آبشش، كليه و كبد ماهي كلمه خزري شد. به هر حال آزمايش نشان داد كه حضور روي در آب مي تواند سبب افزايش ميزان مرگ و مير ماهيان در مواجهه با فلز روي باشد.