عنوان مقاله :
ارتباط استرس و بي‌خوابي با افسردگي در كادر درمان شهر همدان: كاربرد تحليل مسير
پديد آورندگان :
خزايي ، سلمان دانشگاه علوم پزشكي همدان - مركز تحقيقات علوم بهداشتي , فقيه سليماني ، مبين دانشگاه علوم پزشكي همدان - كميته تحقيقات دانشجويي , خسرونژاد ، سامان دانشگاه علوم پزشكي همدان - كميته تحقيقات دانشجويي , صفدري ، علي دانشگاه علوم پزشكي همدان - كميته تحقيقات دانشجويي , جنابي ، انسيه دانشگاه علوم پزشكي همدان - مركز تحقيقات اختلالات طيف اوتيسم , اسكندري ، شكوفه دانشگاه علوم پزشكي همدان , ايوبي ، عرفان دانشگاه علوم پزشكي همدان - مركز تحقيقات سرطان
كليدواژه :
درماندگي ادراك‌شده , خودكارآمدي ادراك‌شده , بي‌خوابي , افسردگي , كادر درمان
چكيده فارسي :
اهداف: مسيرهاي سبب‌شناختي مختلفي در بروز افسردگي در كاركنان درماني نقش دارند. در اين مطالعه، تأثير استرس ادراك‌شده و بي‌خوابي بر افسردگي در پرسنل درماني شهر همدان بررسي شد.روش كار: مطالعه‌ي حاضر از نوع مقطعي بود كه درباره‌ي كاركنان درماني بيمارستان‌هاي شهيد بهشتي و سينا واقع در شهر همدان در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲ اجرا شد. استرس ادراك‌شده با دو خرده‌مقياس درماندگي ادراك‌شده و خودكارآمدي ادراك‌شده و بي‌خوابي و افسردگي با استفاده از پرسش‌نامه‌ي اعتبارسنجي‌شده بررسي شد. تأثير متغيرها بر افسردگي از طريق تحليل مسير بررسي شد. يافته‌ها: تعداد ۲۳۵ نفر (۳۵/۷ درصد پرستار) از كادر درمان وارد تحليل‌ها شدند. جنسيت، سن، افزايش ساعت كار ماهيانه و تعداد شيفت شب در ماه بر افسردگي تأثير معني‌دار داشتند (۰/۰۵ P). تحليل مسير نشان داد كه به‌جز اثر خودكارآمدي ادراك‌شده روي بي‌خوابي، تمامي وزن رگرسيوني استانداردشده براي ارتباط‌ها از نظر آماري معني‌دار بودند (۰/۰۵ P). اندازه‌ي تأثير درماندگي ادراك‌شده بر افسردگي نسبت به ساير ارتباط‌ها قوي‌تر بود (۰/۴۰=وزن رگرسيوني استانداردشده). اثر مستقيم درماندگي ادراك شده و خودكارآمدي ادراك شده بر افسردگي يا اثر غير مستقيم آن از طريق بي خوابي به عنوان متغير ميانجي، برازش تقريباً مناسبي بر داده‌ها داشت.نتيجه‌گيري: يافته‌هاي مطالعه بيانگر اين است كه با اجراي برنامه‌هاي مداخله‌اي و پيشگيرانه به‌منظور كاهش استرس و بهبود وضعيت خواب، رخداد افسردگي در پرسنل درماني به ميزان درخور توجهي كاهش مي‌يابد.
