بررسي ويژگي‌هاي هيدروشيميايي و كيفيت آب رودخانه گرمابدشت، استان گلستان، شمال شرق ايران

به منظور مطالعه هيدروشيمي و ارزيابي كيفيت آب رودخانه گرمابدشت، 10 نمونه آب در خرداد ماه 1401 در طول رودخانه برداشت شد. ويژگي‌هاي فيزيكوشيميايي (pH، هدايت الكتريكي، جامدات حل‌ شده كل)، غلظت يون‌هاي اصلي و پارامترهاي بيولوژيكي و ميكروبي (مقدار اكسيژن حل شده، اكسيژن‌خواهي زيستي، اكسيژن‌خواهي شيميايي و باكتري‌هاي كلي‌فرم) توسط روش‌هاي استاندارد اندازه‌گيري شد. نتايج بدست آمده نشان مي‌دهد كه pH نمونه‌هاي آب بين 7/9 تا 8/4  و مقدار هدايت الكتريكي نمونه‌هاي آب بين 376 تا 665 ميكروزيمنس بر سانتي‌متر متغير است. از نظر سختي نمونه‌هاي آب در رده سخت قرار مي‌گيرند. غلظت يون‌هاي اصلي، فسفات و نيترات در محدوده مجاز براي آشاميدن است. با محاسبه نسبت‌هاي يوني و رسم نمودار دورو، مشخص شد كه شيمي آب رودخانه گرمابدشت توسط فرآيند انحلال كنترل مي‌شود. موقعيت نمونه‌ ها بر روي نمودار پايپر نشان مي ‌دهد كه تيپ و رخساره‌ نمونه‌هاي آب رودخانه بي‌كربناته كلسيك، بي‌كربناته منيزيك و سولفاته كلسيك مي‌باشد. بر اساس نمودار ويلكاكس، آب رودخانه گرمابدشت براي مصارف كشاورزي مناسب است. پارامترهاي سديم كربنات باقي‌مانده و درصد سديم نيز مؤيد اين نتيجه ‌گيري است، اما بر اساس شاخص خطر منيزيم، آب رودخانه گرمابدشت براي مصرف كشاورزي نامناسب است. نتايج آناليزهاي بيولوژيكي و ميكروبي نشان مي‌دهد كه مقدار اكسيژن حل شده همه نمونه‌ها در حد مجاز است، اما ميزان اكسيژن‌خواهي زيستي و اكسيژن‌خواهي شيميايي در برخي ايستگاه‌ها به دليل ورود پساب دامداري‌ها و كشاورزي از حد مجاز فراتر رفته است. همچنين تمام نمونه‌ها داراي آلودگي ميكروبي هستند كه اين امر مي تواند بر سلامت مصرف كنندگان آب رودخانه گرمابدشت تأثيرات منفي داشته باشد. بررسي شاخص كيفيت آب نيز نشان مي دهد كه به جز نمونه ‌هاي بالادست، كيفيت ساير نمونه‌ ها براي مصرف شرب در رده بد تا متوسط قرار دارد.