تأثير رايحه درماني استنشاقي اسطوخودوس بر فشارخون سيستوليك و دياستوليك افراد مبتلا به پيش پرفشاري خون

زمينه و هدف: شواهد بيانگر آن است كه پيش پرفشاري خون با افزايش عوامل خطر قلبي عروقي مرتبط است. مطالعه‌ حاضر با هدف تعيين اثربخشي رايحه درماني استنشاقي اسطوخودوس بر فشارخون سيستوليك و دياستوليك افراد مبتلا به پيش پرفشاري خون در شهر اصفهان طراحي و اجرا شده است. روش بررسي: اين مطالعه نيمه تجربي دو گروهي در سال 1402 با مشاركت 70 مبتلا به پيش پرفشاري خون در مراكز منتخب خدمات جامع سلامت اصفهان انجام گرفت. بيماران به روش در دسترس وارد مطالعه شدند و به تصادف در گروه آزمون و كنترل (35 نفر در هر گروه) تخصيص يافتند. مداخله شامل رايحه درماني با اسانس اسطوخودوس به صورت دو قطره با خلوص صد در صد به مدت 20 دقيقه تك جلسه‏اي بود. قبل، بلافاصله، 10 و 20 دقيقه پس از رايحه درماني، فشارخون افراد در شرايط استاندارد ثبت ‏شد. گروه كنترل آموزش‏هاي معمول مركز بهداشت را دريافت كردند. در اين مطالعه از نرم افزار SPSS نسخه 26 و آمار توصيفي و استنباطي از جمله آناليز واريانس با اندازه‏گيري‏هاي مكرر و آنكووا استفاده شد. سطح معناداري در آزمون ها 0.05 در نظر گرفته شد. يافته‌ها: براساس نتايج آزمون آناليز واريانس با اندازه‏گيري‏هاي تكراري، «اثر متقابل زمان و گروه» فشارخون سيستوليك (0.001 p) و فشارخون دياستوليك (0.001p ) معنادار شد. همچنين تأثيرات بين گروهي متغير وابسته فشارخون سيستوليك معنادار شد (اثر گروه) (0.001 p)، به طوري كه در مقايسه بين دو گروه مداخله و كنترل، روند كاهش ميانگين فشارخون سيستول در گروه مداخلـه بـه صـورت معناداري بيش‌تر از گروه كنترل بوده است. همچنين در مقايسه درون گروهي، نتايج حاكي از معنادار شدن فشارخون سيستوليك بين قبل با تمامي زمان‏هاي بعد از رايحه درماني در گروه مداخله بود (0.001 p)، اين مقايسه براي گروه كنترل معنادار نشد (0.068=p). همچنين برخلاف فشارخون سيستوليك، نتايج آزمون تأثيرات بين گروهي فشارخون دياستوليك معنادار نشد (0.141=p). نتيجه‌گيري: با توجه به روند رو به صعود ابتلا به فشارخون و عوارض گسترده آن و تأثيرات مثبت استفاده از رايحه درماني، اين روش به عنوان يك مداخله مقرون به صرفه و با دسترسي و كاربرد آسان، در كنار ساير روش‏ها به عنوان يك درمان مكمل، توصيه مي شود.