بررسي تأثير سندروم درماندگي آموخته‌شده بر سكون‌زدگي مسير شغلي؛ تبيين نقش ميانجي فرسودگي هيجاني منابع انساني

پژوهش حاضر با هدف بررسي تأثير سندروم درماندگي آموخته‌شده بر سكون‎زدگي مسير شغلي با نقش ميانجي فرسودگي هيجاني منابع انساني انجام شد. اين پژوهش كاربردي، از نوع توصيفي‌ـ همبستگي، و از حيث فلسفه يك تحقيق قياسي است. جامعة آماري پژوهش را كاركنان سازمان‏هاي دولتي استان لرستان تشكيل دادند كه با توجه به اينكه حجم جامعة آماري در اين تحقيق محدود و مشخص بود از فرمول محاسبة نمونة كوكران نسبت به تعيين حجم نمونه استفاده شد و بر اساس آن حجم نمونه در سطح اطمينان 0.95 برابر 384 نفر تعيين شد. ابزار گردآوري داده‎ها در اين تحقيق پرسشنامة استاندارد بود؛ براي سنجش متغير درماندگي آموخته‌شده از مدل سليگمن (1975)، براي سكون‏زدگي مسير شغلي از مدل باردويك (1986)، و براي فرسودگي هيجاني از مدل مسلش و جكسون (1981) استفاده شد. جهت سنجش روايي و پايايي ابزار از سه نوع روايي ابزار تحت عنوان روايي محتوايي و روايي همگرا و روايي واگرا و جهت سنجش پايايي پرسشنامه از دو معيار آلفاي كرونباخ و ضريب پايايي مركب استفاده شد. براي بررسي آزمون فرضيه‏هاي تحقيق از نرم‌افزارهاي spss و smart pls2 بهره گرفته شد. نتايج نشان داد سندروم درماندگي آموخته‌شده هم به طور مستقيم هم از طريق افزايش فرسودگي هيجاني در سازمان موجب سكون‏زدگي مسير شغلي مي‎شود. بنابراين، كاركنان سازمان‏هاي دولتي زماني كه در تلة ذهني و طرحوارة درماندگي آموخته‌شده گرفتار آيند، به دليل افت انگيزشي و فرسودگي هيجاني و عاطفي، از تلاش در جهت عملكرد بهتر خودداري مي‌كنند و بر اين اساس دچار سكون‌زدگي مسير شغلي مي‏شوند. با توجه به اهميت موضوع و تأثيرات منفي آن، ضرورت توجه به سندروم درماندگي آموخته‌شده و علل آن، كه موجب فرسودگي هيجاني و سكون‎زدگي مسير شغلي در سازمان‏هاي دولتي مي‏شود، اجتناب ناپذير است. از اين رو، انجام دادن اين پژوهش باعث مي‏شود متخصصان مديريت و توسعة منابع انساني با دو علت مهم سكون‎زدگي شغلي كاركنان آشنا شوند و از پيامدهاي منفي آن بكاهند.