بررسي تأثير نانوذره اكسيد آهن مغناطيسي سنتز شده و ساليسيليك اسيد بر تغيير ويژگي‌هاي ريخت شناسي و فيزيولوژيكي گياهچه‌هاي استبرق (Calotropis procera)

استبرق (Calotropis procera (Aiton) W.T. Aiton) درختچه اي چندساله با سطوح بالايي از ترپنوئيدها مي باشد كه به عنوان يك گياه دارويي موثر در پزشكي و صنعت شناخته شده است. پژوهش حاضر با هدف بهبود رشد، ويژگي هاي فيزيولوژيكي و مواد مؤثره استبرق تحت تيمار نانوذرات مغناطيسي اكسيد آهن سنتز شده و ساليسيليك اسيد انجام شد. براي اين منظور، گياهچه هاي 21 روزه رشديافته در شرايط هيدروپونيك با پنج سطح نانوذرات مغناطيسي (0، 50، 100، 150 و 200 ميلي گرم بر ليتر) و سه غلظت ساليسيليك اسيد (0، 0.05 و 0.1 ميلي مولار) تيمار شدند. دو هفته پس از تيماردهي، نتايج نشان داد نانوذرات مغناطيسي سنتز شده همراه با ساليسيليك اسيد توانايي بيشتري نسبت به ساير تيمارها در بهبود رشد، پارامترهاي فيزيولوژيكي و توليد اسانس ها در گياهچه هاي استبرق داشتند. غلظت 200 ميلي گرم بر ليتر نانوذرات همراه با 0.1 ميلي مولار ساليسيليك اسيد بيشترين تأثير را در افزايش رشد، ميزان عناصر، ميزان كلروفيل a و كل، كاروتنوئيدها، قندهاي محلول، پروتئين، فعاليت آنزيم آسكوربات پراكسيداز و كاتالاز داشت. همچنين در اين سطح از تيمار، ميزان نشت يوني، H2O2 و محتواي مالون دي آلدئيد نسبت به شاهد كاهش معني داري نشان داد. در بررسي محتويات اسانس با دستگاه گاز كروماتوگراف جرم سنجي (GC/MS) نيز مشخص شد كه سيترونلال، α-ترپينئول، آلفا-پينن، كافور، لينالول، ژرانيال، Α-فلاندرن، 1،8-سينئول و بتااوسيمن اجزاي اصلي اسانس ها را تشكيل مي دهند و تيمارهاي اعمال شده سبب تغييرات قابل توجهي در ميزان اسانس ها شدتد. اين نتايج نشان مي دهد كه غلظت 200 ميلي گرم بر ليتر نانوذرات همراه با 0.1 ميلي مولار ساليسيليك اسيد محرك قدرتمندي براي بهبود رشد و عملكرد گياه است.