بررسي و تحليل ماليات در بودجه سال 1404 از منظر امنيت اقتصادي

در اين گزارش به بررسي و تحليل ماليات در بودجه سال 1404 از منظر امنيت اقتصادي پرداخته مي‌شود. مجموع درآمدهاي مالياتي با رشد ۴۴ درصدي نسبت به سال جاري، ۱۹۶۴ هزار ميليارد تومان پيش‌بيني شده كه ۱۷۰۰ هزار ميليارد تومان آن به مجموع ماليات‌هاي مستقيم (شامل ماليات بر اشخاص حقوقي، درآمد و ثروت) و ماليات بر كالاها و خدمات و ۲۶۴ هزار ميليارد تومان مربوط به ماليات بر واردات است. رشد اسمي اقتصاد در سال آينده ۳۵ درصد برآورد مي‌شود. ازاين‌رو درآمدهاي مالياتي بيش از توليد اقتصاد افزايش يافته است. مطابق تعريف جديد بودجه از منابع و مصارف دولت، سهم واقعي ماليات از جمع منابع عمومي دولت برابر با ۳۳ درصد است، اما با توجه به تعاريف سال‌هاي گذشته، اين رقم 57 درصد است. سهم درآمدهاي مالياتي از هزينه‌ها براي سال ۱۴۰۴ برابر با ۴۸ درصد است، اما با توجه به تعاريف سال‌هاي گذشته، اين رقم 63 درصد خواهد بود. از سوي ديگر، با فرض تحقق كامل ارقام ماليات در بودجه سال 1404، نسبت مجموع درآمدهاي مالياتي به توليد ناخالص داخلي، 5/5 درصد تعيين شده است كه اين رقم بايد تا پايان برنامه هفتم به ۱۰ درصد برسد. براي تحقق اين هدف، مجموع درآمدهاي مالياتي سال آينده بايد به 222۵ هزار ميليارد تومان برسد. از مهم‌ترين پيشنهادهاي اين گزارش پس از آسيب‌شناسي نظام ماليات‌ستاني مي‌توان به جلوگيري از فرار مالياتي، ساده‌سازي نظام مالياتي، شفاف‌سازي نظام مالياتي، اصلاح ساختار توليد كشور، توسعه پايه‌هاي مالياتي، ضمانت اجرايي قوانين مالياتي، فرهنگ‌سازي و آگاهي‌بخشي، اصلاح و هدفمندسازي معافيت‌هاي مالياتي، به‌روز‌رساني و استفاده از فناوري پيشرفته و توسعه سرمايه انساني و تقويت تشكيلات اجرايي ماليات‌ستاني اشاره كرد.