مدل‌يابي روابط ساختاري علائم شخصيت مرزي بر اساس روابط موضوعي و تروماي دوران كودكي در نوجوانان: نقش ميانجي ظرفيت ذهني سازي

مقدمه: علائم باليني اختلال شخصيت مرزي از اوايل بزرگسالي شروع مي‌گردد و عملكرد فرد را در زمينه‌هاي مختلف به‌ويژه روابط بين‌فردي به‌شدت مختل مي‌نمايد. بنابراين، بررسي عواملي كه در شكل‌گيري بدنۀ اين اختلال نقش دارند، ضرورت مي‌يابد. به همين منظور هدف پژوهش حاضر مدل‌يابي روابط ساختاري علائم شخصيت مرزي بر اساس روابط موضوعي و تروماي دوران كودكي در نوجوانان با توجه به نقش ميانجي ظرفيت ذهني‌سازي بود.روش: طرح پژوهش حاضر از نوع توصيفي و همبستگي است. بدين‌منظور نمونه‌اي به حجم 342 نفر از ميان دانش‌آموزان متوسطۀ دوم شهرستان بابلسر به روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب شد. جهت اندازه‌گيري متغيرها از پرسش‌نامه‌هاي مقياس ويژگي‌هاي شخصيت مرزي كودكان (كريك، 2005م.)، روابط موضوعي بل براي كودكان و نوجوانان (موريس بل، 2003م.)، تجارب تروماي دوران كودكي (برنشتاين و همكاران، 2003م.) و عملكرد انعكاسي نوجوانان (شارپ و همكاران، 2009م.) استفاده شد. در راستاي تجزيه‌وتحليل داده‌هاي به‌دست‌آمده از نرم‌افزارهاي SPSS24 و SMART PLS3,2,8 استفاده شد.نتايج: نتايج نشان داد، روابط موضوعي معيوب و تروماي دوران كودكي به صورت مستقيم و غير‌مستقيم از طريق توانايي ذهني‌سازي ضعيف بر ويژگي‌هاي شخصيت مرزي تأثير دارند.بحث و نتيجه ‏گيري: بر‌اساس يافته‌هاي پژوهش، مي‌توان نتيجه گرفت، روابط موضوعي معيوب و تروماي دوران كودكي مي‌توانند علائم شخصيت مرزي را به تنهايي در نوجواني پيش‌بيني كنند. همچنين روابط موضوعي و تروماي دوران كودكي مي‌توانند رشد ذهني‌سازي را با وقفه رو‌به‌رو سازند و به‌واسطۀ ايجاد نقص در شكل‌گيري اين توانايي مهم زمينه را براي بروز نشانگان شخصيت مرزي در نوجواني فراهم كنند. درك اهميت روابط موضوعي اوليه، تجارب تروماتيك در دوران كودكي و توانايي ذهني‌سازي به عنوان عوامل مؤثر در بروز نشانگان شخصيت مرزي مي‌تواند به درك عميق‌تري از مكانيزم‌هايي كه در ظهور شخصيت مرزي نقش دارند منجر شود و امكان اقدامات پيشگيرانه را در سنين پايين‌تر و نوجواني موجب گردد.