مطالعه ريزريخت‌شناسي اپيدرم و روزنه در گونه‌هاي منتخب از جنس مريم‌گلي در بخش‌هاي مركزي ايران

جنس مريم‌گلي (نعنائيان)، به دليل پراكنش جهاني و تنوع ريخت‌شناسي گسترده، يكي از بزرگ‌ترين جنس‌هاي گياهي محسوب مي‌شود. اين پژوهش به منظور بررسي ويژگي‌هاي ريزريخت‌شناسي اپيدرم و روزنه در 20 گونه منتخب از اين جنس در مناطق مركزي ايران انجام شد. براي اين مطالعه نمونه‌هاي گياهي با استفاده از ميكروسكوپ نوري و الكتروني مورد بررسي قرار گرفتند. ويژگي‌هاي كمّي شامل شمارش تعداد روزنه‌ها و اندازه‌گيري ابعاد آن‌ها و ويژگي‌هاي كيفي شامل آرايش سلول‌هاي اپيدرمي و نحوه قرارگيري سلول‌هاي نگهبان روزنه مورد تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد كهSalvia virgata  وS. syriaca  به ترتيب بالاترين و پايين‌ترين شاخص روزنه و S. viridis و S. officinalis به ترتيب بيش‌ترين و كم‌ترين طول روزنه را داشتند. تفاوت‌هاي قابل ملاحظه‌اي در شكل ظاهري روزنه‌ها و سلول‌هاي اپيدرمي در ميان ‌گونه‌ها مشاهده شد، به طوري كه روزنه‌ها در تمام گونه‌ها مربعي با نوع دياسيتيك و سلول‌هاي اپيدرمي شياردار و در برخي صاف بود. بر اين اساس، ويژگي‌هاي ريزريخت‌شناسي اپيدرم و روزنه‌ها ابزارهاي تشخيصي مفيدي براي شناسايي گونه‌ها محسوب مي‌شوند. همچنين، مشخص شد كه استفاده از ميكروسكوپ نوري و الكتروني، اطلاعات دقيقي براي بهبود روش‌هاي آرايه ‌شناختي و كمك به شناسايي گياهان فراهم مي‌كند. تفاوت‌ها و شباهت‌هاي مشاهده ‌شده احتمالا به دليل تأثيرات شرايط بوم‌شناسي و تفاوت‌هاي ژنتيكي بوده كه درك بهتر اين روابط مي‌تواند به توسعه روش‌هاي دقيق‌تر براي طبقه‌بندي و شناسايي گونه‌ها در مطالعات گياه‌شناسي كمك كند.