تاثير برنامه پزشك خانواده شهري در ايران بر دسترسي و بهره مندي از خدمات سلامت و مقايسه الگوهاي ارايه مراقبت هاي اوليه سلامت در كودكان و نوجوانان: نتايج پيمايش بهره مندي از خدمات سلامت سال 1394

زمينه. برنامه پزشك خانواده شهري در راستاي بهبود دسترسي و بهره مندي از خدمات سلامت از حدود سال 1392 در استان هاي فارس و مازندران اجرا شده است. كودكان و نوجوانان از مهم ترين گروه هاي هدف برنامه هستند. در اين مطالعه، بهره مندي از خدمات سلامت در كودكان مناطق تحت پوشش برنامه پزشك خانواده با ساير مناطق كشور مقايسه شده است. روش كار. اين مطالعه تحليل ثانويه داده هاي پيمايش ملي بهره مندي از خدمات سلامت است كه چهار سال بعد از اجراي برنامه پزشك خانواده انجام شده است. شاخص هاي بهره مندي از خدمات سلامت سرپايي و بستري در گروه سني زير 18 سال بر اساس سه الگوي ارايه خدمات سلامت شامل (1) شهرهاي استان هاي فارس و مازندران (پزشك خانواده شهري)، (2) شهرهاي ساير استان ها و (3) روستاها و شهرهاي زير بيست هزار نفر، مقايسه شدند. يافته ها. در مجموع 20689 نمونه وارد مطالعه شدند. بار مراجعه سالانه سرپايي و بستري در كودكان شهرهاي استان هاي فارس و مازندران بيشتر از شهرهاي ساير استان ها و روستاها و شهرهاي زير بيست هزار نفر بود (به ترتيب 11/89 در مقابل 7/92 و 7/21 براي سرپايي و 4/74 در مقابل 3/51 و 4/27 براي بستري). اجراي برنامه پزشك خانواده، شانس دريافت خدمات سلامت به دنبال نيازهاي سرپايي را افزايش داده است. (نسبت شانس = 1/50 (1/98 – 1/15)). هزينه پرداخت شده خدمات سلامت سرپايي و بستري در مناطق تحت پوشش برنامه پزشك خانواده، پايين تر از ساير مناطق بود. نتيجه گيري. بر اساس نتايج اين مطالعه، برنامه پزشك خانواده شهري در بهبود دسترسي به خدمات سلامت و همچنين كاهش هزينه هاي سلامت در كودكان موفق بوده است. پيامدهاي عملي. برنامه پزشك خانواده شهري در افزايش بهره مندي از خدمات سلامت و همچنين كاهش هزينه هاي سلامت در كودكان موفق بوده است.