اثر پرايمينگ دمائي در پاسخ به رونويسي ژن‌ هاي حافظه‌اي تنش گرما در گياهچه‌هاي كلزا

تنش گرمايي از طريق تغييرات بيوشيميايي، فيزيولوژيكي، مورفولوژيكي و مولكولي اثرات مضري بر رشد و عملكرد گياهان دارد. گياهان مكانيسم‌هاي پيچيده‌اي را براي متعادل كردن رشد و تحمل به تنش ايجاد كرده‌اند كه به آن‌ها اين امكان را مي‌دهد كه با به خاطر سپردن تنش‌هاي ملايم و شكل‌گيري حافظه‌ي تنش گرمايي كه تحت عنوان پرايمينگ دمايي ناميده مي‌شود، دفاع مؤثرتري در برابر تنش‌هاي شديدتر داشته باشند. جهت بررسي نقش پرايمينگ دمايي در القاء پاسخ رونويسي ژن‌هاي HSFA1b، HSFA2 و MIPS2، تغييرات در سطح رونويسي اين ژن‌ها در ساعات زماني مختلف پس از پرايمينگ و تنش برگشتي در گياهچه‌هاي كلزا با استفاده از تكنيك qRT-PCR مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه بيان اين ژن‌ها در طول دوره‌ي بازيابي پس از فراغت از تنش ملايم اول (فاز حافظه) پايدار نيست، حال آن‌كه سطح رونويسي آن‌ها بلافاصله پس از مواجهه با تنش شديد دوم در سطح بسيار بالاتري در گياهان پرايم‌شده (تيمار P+T) نسبت به گياهان پرايم‌نشده (تيمار T) القاء شد كه تا 48 ساعت بعد از تنش برگشتي نيز ادامه داشت. همچنين بررسي نتايج مورفولوژيكي گياهچه‌ها 7 و 14 روز پس از فراغت از تنش دوم نشان داد كه پرايمينگ دمايي مي‌تواند از طريق تقويت بيان ژن‌هاي حافظه‌ي تنش باعث افزايش شاخص‌هاي رشدي و القاء تحمل گرمايي در اين گياهان شود. از آن‌جا كه ژن‌هاي HSFA1b، HSFA2 و MIPS2 سطح بيان خود را تا روزها پس از تنش برگشتي حفظ كرده‌اند، لذا مي‌توان اين ژن‌ها را به عنوان جزء كليدي حافظه‌ي رونويسي تنش گرمايي در نظر گرفت و از آن در برنامه‌هاي به‌نژادي و توسعه‌ي واريته‌هاي متحمل به گرما استفاده كرد.