حوزه‏ هاي ميان‏ رشته ‏اي: چالش‏ ها، چارچوب ‏ها و معيارهاي ارزيابي

پيكره حوزه‏هاي ميان‏رشته‏اي (بينارشته‏اي يا بين‏رشته‏اي) در طول سه دهه اخير بسيار فربه‏تر شده و تعداد زيادي پايان‏نامه، مقاله، كتاب و حتي چندين مجله ميان‏رشته‏اي  در حوزه‏هاي گوناگون، از جمله علم اطلاعات و دانش‏شناسي، منتشر مي‏شود. گرايش قابل ملاحظه‏اي نيز در ميان دانشگاه‏ها براي راه‏اندازي رشته‏هاي ميان‏رشته‏اي و همچنين در ميان پژوهشگران ايراني براي مطالعات ميان‏رشته‏اي به وجود آمده است. اكنون انجام پايان‏نامه با رويكرد ميان‏رشته‏اي  نوعي نوآوري و يك امتياز دانشگاهي به شمار مي‏رود. با اين حال، بسياري از پژوهشگران، استادان راهنما، دانشجويان تحصيلات تكميلي، و داوران مقاله‏ها با طرح‏هاي پژوهشي نسبت به الزامات و چارچوب‏هاي حوزه‏هاي ميان‏رشته‏اي و در نتيجه، شيوه‏هاي ارزيابي چنين مطالعاتي آگاه نيستند. در مقايسه با وجود كتاب‏ها و مقاله‏هاي مرتبط با ارزيابي مطالعات ميان‏رشته‏اي در زبان انگليسي كه چارچوب‏ها و روش‏هاي گوناگوني را ارائه مي‏كنند، ما فاقد نمونه‏هايي به‏زبان فارسي در اين زمينه هستيم. در اين نوشته، در قالب روش پژوهش مفهومي و با بررسي برخي مقاله‏ها و كتاب‏هاي مرتبط فارسي و انگليسي، چارچوبي مشخص و معيارهايي براي ارزيابي حوزه‏هاي ميان‏رشته‏اي برپايه بخش‏هاي اصلي و متعارف يك نوشته پژوهشي معرفي شده است. بر اين اساس، بخش‏هايي چون عنوان، چكيده، كليدواژه‏ها، مباني نظري، هدف‏ها، بيان مسئله، پرسش‏ها و يا فرضيه‏ها، پيشينه پژوهش، روش‏شناسي، يافته‏ها، نتيجه‏گيري، و منابع استنادشده را مي‏توان برپايه معيارهايي مورد ارزيابي قرار داد تا نمونه‏هاي عيني براي بررسي ميزان توجه پژوهشگران به چارچوب‏ها و رويكردهاي ميان‏رشته‏اي  مشخص شود. چارچوب‏ها و معيارهاي معرفي‏شده در نوشته حاضر براي پژوهشگران، استادان راهنما، دانشجويان و داوران پايان‏نامه‏ها يا مقاله‏هاي علمي، در همه حوزه‏ها از جمله در حوزه علم اطلاعات و دانش‏شناسي سودمند است.