انتظارات اسناد بالادستي از نظام آموزش عالي كشور

هدف اصلي پژوهش حاضر شناسايي انتظارات اسناد بالادستي نظام آموزش عالي كشور از دانشگاه‌ها و مؤسسه‌هاي پژوهشي است. در راستاي وصول به هدف اصلي در اين پژوهش، تلاش شد تا با تحليل اسناد بالادستي نظام آموزش عالي كشور و استخراج انتظارات از نظام آموزش عالي نسبت به ارائه پيشنهادهايي براي نهادهاي حاكميتي و نيز دانشگاه‌ها و مؤسسه‌هاي آموزش عالي اقدام شود. مطالعه حاضر از نوع كيفي و با روش مطالعه سندي با استفاده از روش تحليل مضمون انجام گرفت. دو مرحله فيلترگذاري توسط دو متخصص به صورت هم‌زمان و مقايسه نتايج با يكديگر در گام بعدي تمام شد و در نهايت تعداد 391 محور از اين اسناد استخراج شد و در هشت دسته خوشه‌بندي شدند. جامعه مطالعاتي پژوهش حاضر را اسناد بالادستي (12 سند) نظام آموزش عالي كشور تشكيل دادند. يافته‌هاي پژوهش حاضر نشان داد كه محورهاي اصلي مفاهيم ذكر شده در اسناد بالادستي قابل خوشه‌بندي در هشت محور اصلي زيرساخت، پژوهش، فرهنگي اجتماعي، آموزش، سياست، مشاركت علمي، ارتباط با صنعت و تجاري‌سازي هستند. در اين ميان محور آموزش كه به‌عنوان كاركرد اصلي اكثر دانشگاه‌ها و مؤسسه‌هاي آموزش عالي است، از منظر توجه اسناد بالادستي در رتبه چهارم قرار دارد. همچنين حوزه‌هاي مرتبط با فعاليت‌هاي دانشگاه‌ها در نسل‌هاي سوم و چهارم، شاهد كمترين ميزان توجه در اين اسناد هستند. از طرفي نيز اسناد بالادستي كه محور اصلي توجه‌شان بايد دانشگاه‌ها و مؤسسه‌هاي آموزش عالي باشد، كمتر از 20 درصد گزاره‌هاي استخراج شده از اسناد بالادستي را شامل مي‌شوند. نتايج حاصل شده از مطالعه اسناد بالادستي در پژوهش حاضر نشان داد كه اسناد بر محورهاي، زيرساخت، پژوهش، فرهنگي و اجتماعي، آموزش، سياست، مشاركت علمي، ارتباط با صنعت و تجاري‌سازي و تأكيد دارند و در اين بين، معيارهاي زيرساخت، فرهنگي و اجتماعي، پژوهش و آموزش، به ترتيب بيشترين تمركز را در اسناد بالادستي نظام آموزش عالي به خود اختصاص داده‌اند.