تأمل بر قابليت هاي فردي مدرسي از نگاه مدرسان تربيت معلم ايران و كانادا

مطالعه و تأمل بر قابليت‌هاي فردي مدرسي به لحاظ نقشي كه مدرسان در زمينه تعليم و تربيت دانشجويان، توليد علم، توسعه و تحول اجتماعي دارند از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. اين موضوع از نگاه مدرسان خبره حوزه تربيت معلم مبتني بر يك طرح پژوهش كيفي با رويكرد پديدارشناختي مورد كاوش قرار گرفت. مشاركت كنندگان در اين پژوهش به شيوه هدفمند بر اساس 3 ملاك: تجربه تدريس در حوزه تربيت معلم، مرتبه استادي براي مدرسان كشور كانادا و دو دهه تجربه تدريس براي مدرسان دانشگاه فرهنگيان، و لحاظ كردن تنوع گروه‌ها به تعداد 18 مدرس از كشورهاي ايران و كانادا انتخاب شدند. شيوه جمع آوري داده‌ها بر اساس مصاحبه انفرادي و نيمه ساختار يافته به كمك سوال‌هاي باز پاسخ بوده است. داده‌هاي حاصل از مصاحبه‌ها بر مبناي استقراي تحليلي مورد تحليل قرار گرفتند. از تحليل داده‌ها 7 حيطه قابليت فردي استنباط شد. حيطه‌هاي انگيزش و تعهد حرفه‌اي، استراتژيك بودن و ويژگي‌هاي شخصي بيش از ديگر قابليت‌هاي مدرسي مورد تاكيد دو گروه مشاركت كنندگان بوده‌اند و طيف وسيعي از قابليت‌هاي فردي را شامل شده‌اند. كنش استراتژيك با نيروي انگيزش و تعهد حرفه‌اي و با تكيه بر ظرفيت‌هاي شخصي در تعامل با قابليت‌هاي معرفت شناختي، درون نگري، ارتباط و جمع گرايي و كنش تأملي عمل مي‌كند. مقايسه يافته‌ها در دو گروه مدرسان نشان داد كه علي رغم تفاوت‌هاي جغرافيايي و فرهنگي دغدغه‌هاي حرفه‌اي مشتركي در زمينه قابليت‌هاي فردي مدرس تربيت معلم بودن وجود دارد اما شيوه ظهور آن‌ها متاثر از بافت و زمينه فرهنگ محيط كار است. مدرسان دانشگاه فرهنگيان بر نقش حرفه‌اي با گرايش به وظيفه مداري و مدرسان تربيت معلم كانادا بر هويت حرفه‌اي با گرايش به مساله يابي و استقلال تمركز دارند. يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توانند در طراحي برنامه درسي آموزش عالي تربيت مدرس و تدوين شاخص‌هاي ارتقاي مدرسي مورد تأمل قرار گيرند.