سيماي اپيدميولوژيك عوامل خطر اصلي سكته مغزي در استان آذربايجان شرقي (شمال غرب ايران): يك مطالعه مبتني بر بيمارستان

زمينه. سكته مغزي دومين عامل شايع مرگ ومير و اولين عامل ايجاد ناتواني در ايران مي باشد. بيشترين مرگ هاي مرتبط با سكته مغزي در كشور هاي با درآمد پايين و متوسط رخ مي دهد. اين مطالعه اپيدميولوژي به دليل مطالعات ناكافي و عموماً با حجم نمونه كم در كشور، با هدف شناسايي عوامل خطر اصلي سكته مغزي در استان آذربايجان شرقي انجام يافته است. روش كار. اين مطالعه مقطعي با استفاده از داده هاي 5430 بيمار با تشخيص قطعي سكته مغزي ثبت شده در سيستم ثبت استروك تبريز (TSR) بين بهمن ماه 1393 الي خرداد ماه 1400 در بيمارستان هاي مرجع سكته مغزي در آذربايجان شرقي انجام شد. تحليل ها با استفاده از نرم افزار STATA نسخه 17 و آمار توصيفي، مجذور كا و سطح معناداري P 0/05بررسي گرديد. يافته ها. تصويري اپيدميولوژيك از عوامل خطر اصلي در قالب آزمايشات و بررسي هاي باليني، عوامل خطر باليني و عوامل خطر رفتاري مرتبط با سكته مغزي، ارائه گرديد. ميانگين و انحراف معيار سني بيماران 69/52±15/72 سال و 47/15 درصد مؤنث و 52/85 درصد مذكر بودند. بيشترين عوامل خطر شامل فشار خون بالا (67/81درصد)، خروپُف كردن (32/06 درصد)، ديابت شيرين (22/23 درصد)، داشتن پيشينه سكته مغزي (18/78 درصد)، بيماري ايسكميك قلبي (17/55 درصد)، پنوموني آسپيراسيون (15/32 درصد)، اعتياد به سيگار (13/65 درصد)، فيبريلاسيون دهليزي (10/15 درصد) و هايپر ليپيدمي (8/42 درصد) بودند. سكته مغزي نوع ايسكميك (68/20 درصد) بيشتر از هموراژيك (31/80درصد) بود. اعتياد به مصرف سيگار به طور معناداري در مردان بيشتر از زنان بود (0/001 P). شيوع پرفشاري خون (0/001 P) ، فيبريلاسيون دهليزي (P=0/001) و هايپر ليپيدمي (0/001 P) به طور معناداري در زنان بيشتر از مردان بود. بين فيبريلاسيون دهليزي با سن بالا (0/001 P) و جنسيت مؤنث (P=0/001) رابطه مستقيم و معناداري مشاهده شد. نتيجه گيري. عوامل خطر اصلي سكته مغزي به ترتيب شامل داشتن فشار خون بالا، خروپُف كردن، ديابت شيرين، داشتن پيشينه سكته مغزي، بيماري ايسكميك قلبي، پنوموني آسپيراسيون، اعتياد به سيگار، فيبريلاسيون دهليزي و هايپر ليپيدمي بودند. پرفشاري خون شايع ترين عامل خطر در بيماران بود، لذا برنامه شناسايي و درمان موارد بي علامت به صورت غربالگري توصيه مي گردد. آموزش تظاهرات باليني شايع به جامعه جهت تسريع در مراجعه و درمان زودهنگام مي تواند كمك كننده باشد.