نقش خودتنظيمي هيجاني، مكانيزم‌هاي دفاعي و خودشناسي انسجامي در پيش‌بيني كيفيت روابط بين فردي دانشجويان

بدون شك انسان به عنوان موجودي اجتماعي با ساير انسان‌ها در ارتباط است. از آنجايي كه رفتار انسان‌ها مي‌تواند تحت تأثير ديگران قرار گيرد، شناخت عوامل مؤثر بر روابط اجتماعي مهم است. روش اين پژوهش توصيفي از نوع همبستگي بوده و جامعه آماري را دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه‌هاي تهران در نيمه اول سال 1400 تشكيل مي‌دهند كه از بين آن‌ها 160 نفر واجد شرايط به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي انتخاب و به پرسشنامه خودشناسي(قرباني و همكاران، 2008)، مكانيزم‌هاي دفاعي(DSQ-40) خودتنظيمي هيجاني(هافمن و كاشدان، 2010) و كيفيت روابط بين فردي(پيرس و همكاران، 1991) پاسخ دادند. داده‌هاي پژوهش با استفاده از همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون چندگانه مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج بدست آمده نشان داد كه مؤلفه‌هاي خودشناسي انسجامي(خودشناسي تأملي، خودشناسي تجربه‌اي و خودشناسي انسجامي) با كيفيت روابط بين‌فردي رابطه مثبت دارند، از بين مؤلفه‌هاي مكانيسم‌هاي دفاعي، مكانيسم رشديافته رابطه مثبت، مكانيسم رشدنيافته رابطه منفي و بين مكانيسم روان‌آزرده با كيفيت روابط بين‌فردي رابطه‌ي معناداري پيدا نشد. از بين مؤلفه‌هاي خودتنظيمي هيجاني نيز، سازگاري و تحمل رابطه مثبت، و پنهان‌كاري رابطه منفي معناداري با كيفيت روابط بين‌فردي دارند. يافته‌هاي اين پژوهش نشان داد كه خودتنظيمي هيجاني، مكانيسم‌هاي دفاعي و خودشناسي انسجامي از عوامل مؤثر در كيفيت روابط بين فردي است، بنابراين مي‌توان با شناسايي اين متغيرها در افراد و بهبود آن‌ها، كيفيت روابط افراد را بهبود بخشيد.