طراحي مدل بومي براي تحليل اسناد راهبردي (امنيتي و نظامي)

دولت‌ها با انتشار اسناد راهبردي امنيتي، دفاعي و نظامي به ‌دنبال ارائه نيات و جهت‌گيري‌هاي كلان خود به مخاطبان داخلي و خارجي هستند. اين اسناد كه جهان‌بيني آن‌ها را به‌نمايش مي‌گذارد، مجموعه‌اي از اعتقادات، نگرش‌ها و اقدامات هر يك از بازيگران را دربر مي‌گيرد و مي‌تواند اطلاعات مفيدي را در اختيار تصميم‌گيرندگان نظامي و امنيتي يك كشور قرار دهند. از آنجايي كه آگاهي يافتن از موضوعات مدنظر كشورها، انديشكده‌ها و مؤسسات راهبردي در جهان يكي از ضرورت‌هاي تفكر راهبردي در ج.ا.ايران محسوب مي‌شود؛ هدف اين تحقيق ارائه چارچوب بومي براي تحليل دقيق و علمي از اسناد راهبردي دولت‌هاست. ازاين‌رو تحقيق حاضر درصدد پاسخگويي به اين پرسش اصلي است كه در تحليل اسناد راهبردي بايد به چه ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌هايي توجه شود تا جنبه‌هاي «هدف‌گذاري‌ها» و «جهت‌گيري‌هاي» مدنظر آن كشور به‌طور دقيق و علمي درك شود؟ ماهيت اين تحقيق توصيفي- تحليلي است. روش گردآوري داده‌ها در تحقيق حاضر مبتني بر روش كتابخانه‌اي (فيش‌برداري) و ميداني (مصاحبه‌اي) مي‌باشد. با توجه به ماهيت اين پژوهش، روش تجزيه‌وتحليل داده‌ها نيز روش محتواي كيفي است. يافته‌هاي اين تحقيق نشان مي‌دهد كه براي تحليل اسناد راهبردي مي‌توان از پنج مقوله اصلي يا فراگير «ديدگاه استراتژيك»، «اهداف و منافع»، «تهديدات»، «ابزارها» و «روش‌هاي اقدام» و همچنين از ۱۴ مؤلفه و ۵۸ شاخص استفاده كرد.