بررسي عوامل و راهبردهاي موثر در بهبود درآمدزايي پايدار دهياري ها در مناطق روستايي (مطالعه موردي: منطقه سربيشه)

دهياري يك نهاد عمومي غيردولتي با شخصيت حقوقي مستقل در روستاها است. از مهمترين مسائل مربوط به آنها از زمان شكل گيري تاكنون، موضوع درآمدزايي پايدار است. در اين زمينه شاخص هاي اجتماعي و اقتصادي زيادي وجود دارد كه مي توانند در وضعيت نهاد دهياري به ويژه درآمدزايي پايدار موثر باشند. هدف اصلي تحقيق بررسي عوامل موثر در افزايش درآمد دهياريها و ارائه راهبردهاي تاثيرگذار در اين زمينه به صورت مطالعه موردي در شهرستان سربيشه است. روش تحقيق توصيفي-تحليلي و داده ها به روش پيمايشي از طريق ابزار پرسش نامه جمع آوري شد. جامعه آماري تحقيق را 1931 خانوار در 30 روستاي داراي دهياري در بخش مركزي شهرستان سربيشه و مديران محلي تشكيل داده اند. حجم نمونه در سطح سرپرستان خانوار بر اساس فرمول كوكران بالغ بر 320 نفر محاسبه و در سطح مديران محلي و كارشناس نيز 75 نفر(دهياران، شوراهاي اسلامي و كارشناسان) انتخاب شدند. حجم نمونه در اين تحقيق 395 نفر بوده است. نتيجه آزمون نشان داد كه نهاد دهياري با سطح معناداري كمتر از 0.05 در زمينه شاخص توانمندسازي مردم ناموفق بوده است. همچنين شاخص سرمايه اجتماعي در سطح كمتر از 0.05 و اختلاف ميانگين(0.595) در بهبود درآمدزايي دهياري ها موثر است. نتيجه بررسي انواع درآمدهاي محلي نشان داد كه دريافت بهاي خدمات با اختلاف ميانگين مثبت 1.24 در سطح كمتر از 0.05 در افزايش درآمد دهياري ها، بيشترين نقش را دارند. نتيجه رگرسيون تاييد كرد كه سه مولفه توانمندسازي، سرمايه اجتماعي و درآمدهاي محلي، توان تبيين بيش از 76 درصد تغييرات در زمينه بهبود درآمدزايي دهياري ها در آينده را دارند. از مهمترين راهبردهاي بهبود درآمدزايي دهياري ها مي توان به راهبرد زيرساختي-آموزشي، اخذ عوارض، ايجاد شركت تعاوني و توسعه گردشگري است.