تحليل كيفي موانع و محدوديت‌هاي فراروي توليد سيب‌زميني سالم در استان زنجان

با توجه به پيامدهاي منفي ناشي از مصرف بي رويه نهاده هاي شيميايي در كشاورزي متداول به ويژه بر سلامت انسان و محيط زيست، توليد محصول سالم به منزله يكي از اصلي ترين راهكارهاي كشاورزي پايدار در سال هاي اخير مورد توجه سياست‌گذاران و برنامه ريزان قرار گرفته است؛ هرچند، مسير توسعه اين نوع محصولات چندان هموار نبوده و با دشواري هاي فراواني مواجه است. با توجه به اهميت موضوع، اين پژوهش با هدف «تحليل موانع و محدوديت هاي فراروي توليد سيب زميني سالم در استان زنجان» انجام شد. مشاركت كنندگان در اين پژوهش خبرگان و مطلعان كليدي در استان زنجان مي‌باشند كه تعداد مناسبي از آن ها با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند به شيوه گلوله برفي انتخاب شدند. براي گردآوري داده‌ها از مصاحبه هاي بدون ساختار انفرادي و گروهي استفاده شد و مصاحبه ها تا رسيدن به اشباع داده (پس از انجام 32 مصاحبه) ادامه يافت. داده هاي گردآوري‌شده در نرم افزار مكس كيودا با استفاده از تحليل محتواي كيفي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. به منظور اطمينان از اعتبار داده‏هاي به دست آمده از مصاحبه ها و دقيق بودن يافته‏ها به بررسي اعتبارپذيري و تأييدپذيري داده ها پرداخته شد. نتايج نشان داد كه اصلي ترين موانع و محدوديت هاي توليد سيب زميني سالم در استان زنجان در قالب 48 مفهوم و نه مقوله قرار گرفتند كه در بين آن ها سه مقوله مسائل اقتصادي و نبود حمايت اعتباري كافي (17/6 درصد)، مسائل مديريتي و قانوني (14/4درصد) و ضعف زيرساختي و پشتيباني (14/2 درصد)، به ترتيب بيشترين اهميت را داشتند. همچنين، مهم‌ترين موانع و محدوديت هاي توليد سيب زميني سالم برحسب مفاهيم شناسايي شده شامل پايين بودن سطح عملكرد توليد سيب زميني سالم (3/8 درصد)، نداشتن توجيه اقتصادي توليد سيب زميني سالم (3/7 درصد)، هزينه بر بودن انجام آزمايش هاي مربوط به صدور گواهي رعايت حد مجاز آلاينده ها (3/5 درصد)، دشواري و زمان بر بودن رويه هاي قانوني جهت دريافت مجوز و گواهي سيب زميني سالم (3/5 درصد) و نداشتن برچسب و بسته بندي مناسب براي سيب زميني سالم (3/5 درصد) مي‌باشند.