شناسايي و اولويت‌بندي راهكارهاي گسترش كشت كلزا در نواحي روستايي شرق استان مازندران

با توجه به سطح بالاي واردات روغن و دانه‌هاي روغني به كشور، يكي از سياست‌هاي مهم دولت افزايش و گسترش كشت دانه‌هاي روغني از جمله كلزا است. بنابراين شناسايي، دسته‌بندي و اولويت‌بندي راهكارهاي گسترش كشت كلزا در روستاهاي شرق استان مازندران هدف پژوهش حاضر مي‌باشد. طرح تحقيق با مدل آميخته اكتشافي متوالي از روش كيفي (تحليل محتوا با نرم‌افزار MAXQDA Prov2020) براي كشف راهكارها و معيارها (تدوين ابزار پژوهش) و مقوله‌بندي راهكارها و از روش كمي (فرآيند تحليل شبكه با نرم‌افزار Super Decisionv2.6.0) براي تعيين اهميت راهكارها و اولويت‌بندي آن‌ها استفاده كرده است. مديريت زراعي، پشتيباني فني و نهاده‌اي، سياست‌هاي سازماني و حمايت دولتي، مديريت مالي و بازار، تعاون و انگيزش، آموزشي و ترويجي و بهداشت محيط و توليد پايدار به‌عنوان هفت مقوله راهكارهاي گسترش كشت كلزا شناسايي و دسته‌بندي شدند. سه راهكار «در اختيار قرار دادن سموم و آفت‌كش‌هاي مناسب و با كيفيت»، «برگزاري دوره‌هاي آموزش ترويجي مناسب و به‌موقع» و «كشت يكپارچه كلزا توسط كشاورزان همسايه» به ترتيب به‌عنوان اولويت‌هاي نخست راهكارهاي گسترش كشت كلزا در روستاهاي شرق استان مازندران شناخته شدند. با توجه به نتايج حاصله حمايت همه‌جانبه از كلزاكاران به‌ويژه در اختيار قرار دادن نهاده‌ها، ارائه فعاليت‌هاي آموزشي-ترويجي مناسب از طريق سايت الگويي و طرح‌هاي تحقيقي-ترويجي كشت كلزا در روستاهاي شرق استان مازندران پيشنهاد اين پژوهش است.