تبيين معيارهاي مرمت نواحي كمبود براي كتيبه‌هاي نوشتاري بناهاي دورۀ اسلامي ايران

كتيبه‌هاي نوشتاري بخش مهمي از ميراث فرهنگي جهان به‌شمار مي‌روند. اهميت توجه به طرح مسئله در پژوهش حاضر از اين لحاظ است كه با نگاهي به مباني نظري مرمت و با توجه به مطرح‌بودن مقولۀ خط و خوشنويسي درمورد كتيبه‌ها، توجهي به معيارهايي براي مرمت كتيبه‌ها نشده است و همين امر باعث شده رويكردهاي متنوعي در مرمت اين دسته از آثار ديده شود. با توجه به حجم چشمگير عمليات مرمتي در كشور، درنظرگرفتن معيارهايي براي مرمت نواحي كمبود كتيبه‌ها مي‌تواند به جلوگيري از مرمت‌هاي نادرست و سليقه‌اي اين آثار كمك شاياني كند. به‌همين‌منظور، براي رسيدن به معيارهايي در مرمت كتيبه‌هاي نوشتاري بناهاي دورۀ اسلامي كوشش شد تا در كنار مطالعات كتابخانه‌اي به مطالعات ميداني نيز پرداخته شود و مهم‌ترين عواملي كه در مرمت نادرست و سليقه‌اي كتيبه‌هاي نوشتاري دخيل‌اند شناسايي شوند. همچنين تلاش شد اصولي كه در هنگام عمليات مرمت اجرا مي‌شوند استخراج و دسته‌بندي شوند تا بتوان از اين منظر، ضمن شناخت متغيرها و عوامل مؤثر در شكل‌گيري كتيبه‌هاي نوشتاري، رويكردهاي مرمتي را در راستاي مرمت هرچه بهتر كتيبه‌ها ارتقا بخشيد. از طرفي با عنايت به مباني نظري مرمت، توجه به مباني هنرهاي تجسمي و قواعد حاكم بر هنر كتيبه‌نگاري، كه مطالعه و بررسي شدند، و پس از ارزيابي اطلاعات در موارد مطالعه‌شده، دوازده معيار براي مرمت كتيبه‌ها استخراج و در نظر گرفته شدند. روش تحقيق اين مقاله از نوع كيفي، روش‌هاي يافته‌اندوزي در اين پژوهش، مشتمل بر مطالعات ميداني، رجوع به منابع متعدد و مطالعات كتابخانه‌اي و از نظر هدف كاربردي است.