ارزيابي تطبيقي و تحليل تناسبات عددي حياط‌ها در خانه‌هاي بومي ـ قاجاري با رويكرد شبيه‌سازي (موردپژوهي: شهر شيراز)

اندازه و تناسب در عناصر و تركيب اجزاي طرح معماري تأثير بسزايي دارد. بسياري از معماران با استفاده از پيمون و ايجاد تناسب در بين ساختارها و اندام‌هاي مختلف يك خانه، اثري هماهنگ و متوازن خلق مي‌كنند. حياط نوعي از فضاهاي اصلي بنا به‌شمار مي‌رود و به‌منزلۀ قلب خانه در مركز بنا قرار مي‌گيرد. آگاهي هرچه بيشتر دربارۀ تناسبات حياط در خانه‌هاي تاريخي ادوار مختلف ايران، كمك شاياني به شناخت عميق‌تر ويژگي‌هاي هندسي معماري بومي ايران مي‌كند. هدف از اين پژوهش، بررسي تناسبات عددي حياط مركزي پنج نمونه از خانه‌‌‌‌هاي بافت تاريخي شيراز (منطقۀ 8 شهرداري) است كه اهميت تاريخي و معماري بسزايي دارند. با بررسي تأثير اين تناسبات، به دو پرسش پاسخ داده مي‌شود: ۱. تأثير تناسبات عددي حياط مركزيِ اصلي در خانه‌هاي قاجاري در فضاهاي مسكوني چگونه است؟ ۲. نسبت مساحت سرپوشيده به غيرسرپوشيدۀ خانه‌هاي بومي اين پژوهش چه تأثيري در چيدمان فضاها و پالت رنگي آن‌ها داشته است؟ ماهيت پژوهش حاضر از نوع كمّي و روش مطالعۀ آن از نوع تحليلي ـ تاريخي است. مقادير مطالعاتي از جنس كميّت‌هاي عددي و نوري (رنگ) بوده و جمع‌‌آوري داده‌ها به‌صورت برداشت ميداني، مشاهدات، مطالعات كتابخانه‌اي و قياس تطبيقي انجام شده است. نتايج به‌دست‌آمده از تجزيه‌وتحليل داده‌ها در موارد متعددي از ويژگي‌هاي فضاي مسكوني اين خانه‌‌‌‌ها تأثيرگذار بوده است.