عنوان مقاله :
فهمي نو از رندي هاي زباني حافظ
پديد آورندگان :
سليمي ، حسين دانشگاه خليج فارس - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه زبان و ادبيات فارسي
كليدواژه :
حافظ , ايهام , ايهام تناسب , بلاغت , چندلايگي
چكيده فارسي :
شعر حافظ ازنظر بهكارگيري ظرفيتها و كاركردهاي هنري، بلاغي و معنايي زبان، پيچيدهترين و رمزآميزترين شعر در زبان فارسي است. او در اين زمينه تا جايي پيش ميرود كه براي دريافت و درك دنياي فكري و انديشگاني سخنش، از كنار هيچ جزئي از اجزاي سخنش بيتأمل و درنگ نميشود گذشت؛ چه، وي زيركانه و رندانه و آگاهانه از تمام ظرايف و ظرفيتهاي زبان، براي ظهور انديشهها و ترسيم جهانبيني خويش استفاده كرده و با تردستي تمام از آنها سود جسته است. بهدليل بهكارگيري همين شگردهاي زباني است كه شعر حافظ، همواره ازطرف پژوهشگران ادبي از زاويههاي گوناگون مطالعه و بررسي شده است. ازآنجاكه مهمترين ويژگي سبكي و هنري حافظ استفاده اعجابانگيز او از ايهام و انواع آن و بهويژه ايهام تناسب است، محققان و شعرشناسان بسياري كوشيدهاند تا با استخراج شواهد ايهام و انواع آن در شعر او، لايههاي متفاوت معنايي و رمزوارگي زباني هنر او را نشان داده و شگفتيهاي روابط منشوري واژگان در شعر او را آشكار نمايند. در اين پژوهش كه با روش توصيفيتحليلي انجام شده است، ايهام تناسبهايي نو در شعر حافظ بررسي شده است. ايهام تناسبهايي كه در ديگر پژوهشها و شرحهاي شعر حافظ به آن توجه نشده است.