پيامدهاي تشكيل هيات مستقل بين‌المللي حقيقت‌ياب براي ايران از منظر حقوق بين‌الملل كيفري

پس از اتفاقات رخ داده در ۲۶ شهريور ۱۴۰۱ در ساختمان پليس امنيت اخلاقي، در ايران اعتراضاتي آغاز شد. اين حوادث از شهرهاي سقز و تهران شروع شد و چندين ماه در شهرهاي مختلف ايران و جهان ادامه داشت. از آن پس بود كه واكنش‌هاي بسياري در سطح ايران و جهان ايجاد شد. در پي اين اعتراضات، شوراي حقوق بشر سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه A/HRC/S-35/L.1 اقدام به تشكيل «هيات مستقل بين‌المللي حقيقت‌ياب» نمود. تاسيس هيات حقيقت‌ياب يكي از مهم‌ترين سازكارهاي شوراي حقوق بشر در حفاظت از حقوق بشر، از طريق تحقيق درخصوص موارد نقض حقوق بشر در هر يك از دول عضو ملل متحد در زماني است كه وضعيت رعايت حقوق بشر در آن كشور، نگران كننده بوده و سازمان در جستجوي مقابله با اين وضعيت و جلوگيري از بي‌كيفرماني باشد. روش بررسي اين پژوهش، تحليلي–توصيفي مي‌باشد و شيوه‌ي گردآوري اطلاعات، كتابخانه‌اي است. سوال اصلي اين پژوهش آن است كه در پرتو بررسي فعاليت هيات‌هاي مشابه، آثار و پيامدهاي كيفري گزارش‌هاي اين هيات براي ايران چه خواهد بود؟ فرضيه نگارندگان آن است كه صلاحيت جهاني برخي محاكم عمدتاً اروپايي براي تعقيب ناقضان شديد حقوق بشر ممكن است فعال گردد.