واكاوي عوامل ساختاري و نيروهاي فرايندي اعتراضات مردمي خياباني در جمهوري اسلامي ايران

هدف مقاله حاضر اين است كه منطق ساختاري –فرايندي شكل‌گيري اعتراضات جمعي دوره‌اي در طول چهار دهه حكومت جمهوري اسلامي ايران را توضيح دهد. سؤال اصلي پژوهش حاضر اين است كه در چارچوب ميدان مواجهه اعتراضات مردمي گسترده در دوران جمهوري اسلامي از چه دلايل ساختاري - مواجهه اي نشات گرفته است و همچنين اين سوال كه فرايند شكل گيري آن از زمان تأسيس جمهوري اسلامي تا كنون چه تحولاتي را در اهداف و نيروهاي سياسي و ميدان مواجهه نيروهاي چندگانه خود تجربه كرده است. روش پژوهش بكار رفته نيز روايت تاريخي معطوف به ساخت تيپ ايده‌آل وبري است. يعني با كاربست و مواجهه چهارچوب تئوريك و داده هاي تجربي در قالب يك ميدان، پيكربندي تاريخي بازسازي مي‌شود تا نيروها و گرايش‌هاي اين پيكر در هر دوره بيرون كشيده شود. روش گردآوري اطلاعات نيز مطالعه اسناد و كتب، مشاهده آرشيو صدا و سيما، مصاحبه با صاحب نظران جامعه شناسي سياسي. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است اعتراضات دوره اي از لحاظ ساختاري ريشه در كيفيت رابطه و مواجهه عناصر چندگانه (ساخت دوگانه قدرت، منطق هضم اقتصادي و منطق فراخواني مردمي-اعتارضي) در يك بزنگاه تاريخي است .اين اعتراضات نوعي فرايند ادامه دار و تكرار شونده با منطق مواجهه هاي -تصادفي و درعين حال عمق يابنده اي را نشان مي‌دهد.