حق ملت‌ها بر تعيين سرنوشت خود در بستر اشغال‌هاي طولاني‌مدت (با تمركز ويژه بر مسئله فلسطين)

حق بر تعيين سرنوشت خود به‌عنوان يك حق بشري، پايه و اساس ساير حقوق بشري را تشكيل مي‌دهد كه به موجب آن، همه افراد و گروه‌هاي اجتماعي صرف‌نظر از قوميت، نژاد، جنسيت و مذهب مي‌توانند امور خويش را در زمينه‌هاي مختلف سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي در دست گيرند. در اين بين، ملت فلسطين طي بيش از نيم‌قرن از حق تعيين سرنوشت خود محروم بوده‌اند و تحت اشغال نظامي در اسفناك‌ترين وضعيت انساني زندگي مي‌كنند. دراين‌راستا، پژوهش حاضر به روش توصيفي- تحليلي و رويكرد استنباطي و تحليل محتوا و با تمركز ويژه بر مسئله فلسطين، به اين پرسش مي‌پردازد كه حق ملت‌ها بر تعيين سرنوشت خود در بستر اشغال‌هاي طولاني‌مدت، چه كاركردي دارد و آثار مترتّب بر نقض اين حق براي جامعه بين‌المللي چيست؟ يافته‌هاي پژوهش نمايانگر آن است كه الزامات حق تعيين سرنوشت به‌عنوان حكمي براي عدم سلطه، حمايت قانوني از اين حق را در اشغال‌هاي طولاني‌مدت، بدون توجه به ابهامات پيرامون معنا و كاربرد حقوق اشغال- فراهم مي‌كند و مانع از اقداماتي مي‌شود كه ممكن است انتخاب‌هاي محتمل از سوي مردم در خصوص زيرساخت‌ها، وضعيت قلمرو و نحوه بهره‌برداري از آن پس از پايان اشغال را محدود كند. بر اين اساس، چنين نتيجه‌گيري شده است كه با توجه به قاعده آمره بودن حق تعيين سرنوشت و ارگااومنس بودن تعهدات ناشي از آن در بُعد خارجي، نقض فاحش آن از سوي قدرت اشغالگر، تعهدات سلبي و ايجابي براي كشورهاي ديگر در پي دارد.