واكاوي عوامل مؤثر بر فرار‌ از‌ خدمت‌ سربازي‌ در بين‌ كاركنان‌ وظيفه‌(مطالعه كيفي)

كاركنان وظيفه بخشي از بدنه‌ي اصلي نيروهاي مسلح هستند كه براي ايجاد و حفظ امنيت در كشور و نظم اجتماعي، مدتي را در اختيار سازمان‌هاي نظامي و انتظامي قرار مي‌گيرند. بنابراين حفظ و صيانت از اين سرمايه انساني عظيم، امري حياتي محسوب مي‌شود. هدف از اين پژوهش واكاوي عوامل مؤثر در فرار از خدمت سربازي در بين كاركان وظيفه است. مطالعه حاضر، پژوهشي كيفي مبتني بر مرور نظام‌مند است و از منظر هدف رويكرد كاربردي را دنبال مي‌كند. جامعه آماري در اين پژوهش، مقاله‌هاي نمايه‌شده در سال‌هاي ۱۳۹۰ تا 1402 با موضوعيت «فرار سربازان» در پايگاه‌هاي مختلف استنادي داخلي است كه پس از اعمال معيارهاي پژوهشي، 15 مقاله براي بررسي عميق انتخاب شد. يافته‌‌ها نشان داد چهار عامل اصلي فرماندهي با معيارهاي فرعي (نقش فرمانده و سبك مديريت فرماندهان)، عامل محيطي و سازماني با معيارهاي فرعي (ساختار سازماني، حقوق سربازي، امكانات رفاهي و عوامل محيطي)، عامل فردي با معيارهاي فرعي (روانشناختي، شخصيت، تجربه، تحصيلات و مهارت و تخصص) و عامل برون سازماني با معيارهاي فرعي (اقتصادي، اجتماع و خانواده) در پديده فرار از خدمت كاركنان وظيفه نقش مؤثر دارند. از آنجايي‌كه پديده فرار از خدمت ناشي از يك عامل نيست و عوامل مختلف تأثيرگذار هستند، منطقي به‌نظر مي‌رسد كه بايد در همه‌ي حوزه‌ها و عامل‌ها سياست‌گذاري مناسب صورت گيرد و بخشي‌نگري نمي‌تواند به تنهايي مشكل «فرار از خدمت سربازي» را حل كند.