تبيين تحولات ساختار فضايي منطقه كلان‌ شهري تهران با تأكيد بر قيمت مسكن

افزايش بي‌ رويه قيمت زمين و مسكن در چند دهه اخير منجر به واگرايي خيل مهاجرين نسبت به شهر تهران و در مقابل توجه به پيرامون مركز منطقه كلان‌شهري تهران شده است. پژوهش حاضر درصدد مطالعه فرآيند تكوين ساختار فضايي منطقه كلان‌شهري تهران با توجه به تحولات كمي قيمت مسكن در رويكرد ريخت شناسانه است. روش پژوهش توصيفي- تحليلي است. براي تحليل‌هاي آمار فضايي از نرم‌افزارهاي Arc Gis و GeoDa استفاده شده است. متغيرهاي تراكم جمعيت و اشتغال به عنوان متغير وابسته و فاصله از مركز، فاصله از راه‌هاي اصلي و قيمت مسكن به عنوان متغير مستقل استفاده شده‌اند و اثرات اين متغيرها با آزمون رگرسيون وزني جغرافيايي (GWR) سنجيده شده است. مطابق يافته‌ها اثرات راه‌هاي اصلي بر توزيع تراكم جمعيت از 34 درصد در سال 85 به 33 درصد در سال 95 و اثرات فاصله از راه بر تراكم اشتغال از 37 درصد به عدد 33.3 درصد در سال 95 رسيده كه روند كاهشي را طي مي‌كند. اثر فاصله از مركز بر تراكم جمعيت از 18.8 درصد در سال 85 به عدد 26.7 درصد در سال 95 رسيده است، بدين معني كه شهرهاي نزديك به شهر تهران افزايش جمعيت بيشتري را تجربه كرده‌اند. قيمت مسكن و اثرات آن بر تراكم جمعيت از 23 درصد در سال 85 به 27 درصد در سال 95 رسيده است. با توجه به ضريب R2 مي‌توان گفت اثرات افزايش قيمت مسكن در گذر زمان بر پراكنش فضايي جمعيت و اشتغال نقشي فزآينده دارد و سهم مهمي در تغييرات ساختار فضايي منطقه كلانشهري تهران گذاشته است.