نظريه معنا از ديدگاه علامه طباطبايي

در نيمه نخست قرن بيستم، رويكرد وجودشناختي در تبيين مسائل فلسفي، نخست به يك رويكرد معرفت‌شناختي و سپس به يك رويكرد زبان‌شناختي تقليل يافت. صاحب‌نظران رويكرد اخير مدعي شدند با تكيه بر نظريه‌هاي معنا مي‌توان معناداري و صدق گزاره‌ها را تبيين كرد. درنتيجه بحث دربارة وجود و احكام آن به بحث دربارة زبان و معنا و چيستي آن تغيير پيدا كرد. در اين نوشتار سعي كرديم پس از تعريف نظريه معنا و طرح اجمالي نظريات معنا در غرب، به اين پرسش پاسخ دهيم كه نظريه معنا در فلسفه علامه طباطبايي چيست و آيا اين نظريه توان پاسخ به اشكالات نظريه معنا را دارد يا خير؟ علامه طباطبايي در بحث اصالت وجود و اعتباريت ماهيت و معنا، اساساً تحقق هر معنايي اعم از معناي لفظي و غيرلفظي را در خارج محال مي‌داند و از طرفي ثابت مي‌كند كه معنا همان صورت ذهني است و جايگاه آن در ذهن است. لذا مي‌توان نتيجه گرفت نظريه ايشان قرابت نزديكي با نظريه تصوري معنا دارد؛ اما اشكالات نظريه تصوري معنا را كه در غرب مطرح است، ندارد و به واسطه مباني فلسفه اسلامي مثل كاشفيت و حكايت‌گري صورت ذهني به آنها پاسخ مي‌دهد.