آيت‌الله مطهري و نظريه اسلام فطري

وضعيت اديان موجود اين گونه است كه هيچ ديني به لحاظ تعداد پيرو در جهان اكثريت را ندارد؛ به اين معنا كه هر ديني را در نظر بگيريم، اكثريت انسان‌ها بيرون از آن دين هستند. از سوي ديگر اين اكثريت با حق عناد ندارند و چه بسا بدون اينكه تقصيري داشته باشند احياناً در دين‌داري خود به خطا رفته‌اند. حال سخن اين است كه راه رستگاري را چگونه تعريف كنيم كه عدالت الاهي زير سؤال نرود و همه انسان‌هايي كه واقعاً در پي گردن‌نهادن به حق‌اند، به رستگاري برسند؟ مرحوم مطهري در اين باره نظريه خاصي دارند كه آن را «اسلام فطري» مي‌خوانند. مطابق اين نظريه هر انساني كه واقعاً پيرو حق است و در راه شناخت حق و نيز گردن‌نهادن به آن تقصيري نداشته باشد، اهل نجات و رستگاري است. اما پرسش اين است كه چه ميزان از مصاديق حق براي همه انسان‌ها روشن و آشكار است كه هيچ كس در گردن‌ننهادن به آن معذور نيست؟ مرحوم مطهري براي انسان فطرياتي قايل است كه همه انسان‌ها را موظف به گردن‌نهادن به آنها مي‌داند. بيان و بررسي نظريه «اسلام فطري» موضوع اين نوشتار است.