اثربخشي آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي بر اجتناب تجربه‌اي و تكانشگري دانش‌آموزان دختر با دشواري در نظم‌جويي هيجاني

پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي بر اجتناب تجربه‌اي و تكانشگري دانش‌آموزان دختر با دشواري در نظم‌جويي هيجاني انجام گرفت. پژوهش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه و دورۀ پيگيري سه‌ماهه بود. جامعۀ آماري شامل دانش‌آموزان دختر دورۀ اول متوسطه با دشواري در نظم‌جويي هيجاني شهر تهران در سال تحصيلي 400-1399 بود. 31 دانش‌آموز به روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفي در گروه‌هاي آزمايش و گواه گمارده شدند. گروه آزمايش آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي را طي يك ماه در ده جلسۀ 75 دقيقه‌اي به‌صورت آنلاين دريافت كردند. پرسشنامه‌هاي مورد استفاده شامل پرسشنامۀ پذيرش و عمل (AAQ)، پرسشنامۀ تكانشگري (BIQ) و پرسشنامۀ دشواري تنظيم هيجان (DERS) بود. داده‌ها به شيوۀ تحليل واريانس آميخته و با نرم‌افزار SPSS نسخۀ 23 تجزيه و تحليل شد. نتايج نشان داد آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي بر اجتناب تجربه‌اي و تكانشگري دانش‌آموزان دختر با دشواري در نظم‌جويي هيجاني تأثير معنادار داشته است (0.001 P). براساس يافته‌هاي پژوهش مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي با بهره‌گيري از فنوني همانند كسب آگاهي نسبت به اعمال پنج حس اصلي بدن، هيجانات، عملكرد عضلات و آگاهي نسبت به زمان حال مي‌تواند به‌عنوان يك روش كارآمد جهت كاهش اجتناب تجربه‌اي و تكانشگري دانش‌آموزان دختر با دشواري در نظم‌جويي هيجاني مورد استفاده قرار گيرد.