راهبرد ميانجي گري چين در سياست خارجي؛ مطالعه موردي ميانجي گري چين در روابط ايران و عربستان در (2023)

نقش چين به‌عنوان ميانجي گر بين عربستان و ايران براي بسياري از ناظران غافلگيركننده بود؛ زيرا تا همين اواخر، پكن از دخالت در رويدادهاي برجسته درصحنه جهاني اجتناب مي‌كرد. چين ترجيح مي‌داد تا مسئوليت كنترل تهديدات عليه ثبات را بر عهده نگيرد و به سازمان ملل نقش ناظر در حوادث جهاني بدهد. ميانجيگري چين شاهد جديد و واضحي بود كه نشان مي‌دهد، پكن از اصل ديپلماسي دنگ شيائوپينگ مبني بر «در پس‌زمينه ماندن» به ديپلماسي فعال‌تر يك قدرت بزرگ روي آورده است. هدف پژوهش حاضر بررسي نقش چين در ميانجيگري بين ايران و عربستان بر اساس نظريه تصميم‌گيري مرتبط با مديريت ريسك سايمون است. بر اين اساس سؤال پژوهش حاضر اين است كه چرا ايران و عربستان چين را به‌عنوان ميانجي مورد اعتماد و مؤثر انتخاب كردند؟ در پاسخ اين فرضيه مطرح مي‌شود كه مزيت چين براي ايران و عربستان در پارادايم ديپلماتيك آن‌كه شامل اجتناب از جانب‌داري؛ تلاش براي نزديك كردن هر دو طرف به يكديگر؛ توانايي استفاده از نفوذ فزاينده ژئواكونوميكي چين و خودداري اين كشور در استفاده از زور در امور منطقه، نهفته است. هدف اين رويكرد ارائه روش جديد براي مشاركت چين در امور صلح منطقه است. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه موفقيت ميانجيگري چين را مي‌توان به رويكرد ديپلماتيك پكن در عدم تعهد و عدم‌مداخله نسبت داد كه بر تصوير بي‌طرف چين در ميان ايران و عربستان و انباشت طولاني‌مدت پيوندهاي اقتصادي آن بنا شده است. اين رويكرد چين به‌عنوان «توانايي عدم استفاده از قدرت» در نظر گرفته‌شده است.