ارزيابي و مقايسه نمايه‌هاي مختلف خشك‌سالي هواشناسي و تعيين نمايه مناسب در استان فارس

هدف: خشك‌سالي يكي از پديده‌هاي اقليمي است كه در پهنه وسيعي از كشور ايران از جمله استان فارس به ‌اشكال متفاوت هواشناسي، هيدرولوژيكي، كشاورزي و اقتصادي- اجتماعي قابل مشاهده است. براي بيان كمّي اين پديده و پايش آن نياز به ‌استفاده از نمايه‌هاي خشك‌سالي مي‌باشد.روش پژوهش: به‌منظور ارزيابي نمايه هاي مختلف خشك‌سالي در استان فارس از اطلاعات دما، تبخير و بارش 113 ايستگاه هواشناسي در داخل و مجاور استان در يك دوره آماري 51 ساله (95-1345) و هم‌چنين نُه نمايه خشك‌سالي شامل SPEI، SIAP، DI، SPI، PN، MCZI، CZI، RDI و ZSI استفاده شد. پس از اطمينان از تصادفي‌بودن، همگن‌بودن و نرمال‌بودن داده ها، به‌منظور انتخاب بهترين نمايه خشك‌سالي از سه روش ارزيابي كمينه مقدار بارش، توزيع نرمال و همبستگي متقابل استفاده شد.يافته‌ها: نمايه SPEI داراي كم‌ترين ميزان اختلاف طبقات مختلف خشك‌سالي نسبت به ساير نمايه ها براساس روش توزيع نرمال است. براساس روش همبستگي متقابل نمايه ZSI داراي بيش‌ترين همبستگي و مشابهت با نمايه SPI مي باشد. هم‌چنين روش كمينه مقدار بارش نشان داد كه كليه نمايه ها در سال‌هاي كمينه بارش، طبقات خشك‌سالي خيلي شديد و شديد را نشان مي دهند و لذا اين روش نمي تواند معياري براي انتخاب نمايه مناسب خشك‌سالي باشد.نتيجه‌گيري: در شش سال از 30 سال موردبررسي، اكثراً خشك‌سالي شديد فراگير در استان رخ داده است كه به‌ترتيب شامل سال‌هاي 63-1362، 68-1367، 73-1372، 79-1378، 87-1386 و 88-1387 مي‌باشد. بررسي نتايج نمايه‌ها براي تعداد 10 ايستگاه نمونه در سطح استان نشان داد دو نمايه SIAP و RAI نتايج همساني را دارند.