عنوان مقاله :
تحليل عناصر اساطيري در هفت خان هاي طومار نقّالان و مقايسه آن با شاهنامه
پديد آورندگان :
شهيد حسيني ، سمانه سادات دانشگاه آزاد اسلامي واحد گرگان - گروه زبان و ادبيات فارسي , عباس پور اسفدن ، حسنعلي دانشگاه آزاد اسلامي واحد گرگان - گروه زبان و ادبيات فارسي , روياني ، وحيد دانشگاه گلستان - دانشكده علوم انساني و اجتماعي - گروه زبان و ادبيات فارسي
كليدواژه :
هفتخان , طومار نقالي , شاهنامه , اسطوره
چكيده فارسي :
طومارهاي نقالي يكي از منابع بسيار غني فرهنگ و ادب ايراني است كه در قالب داستانهاي اساطيري و حماسي مفاهيم اساطيري، آداب و رسوم فراموششده، نكات زباني و ... را در خود جاي دادهاند. در طومارهاي نقالي به علت تأكيدي كه بر داستانهاي پهلوانان سيستان شده است، معمولاً از هفتخان اسفنديار خبري نيست، ولي در عوض در كنار هفتخان رستم دو هفتخان نيز براي اعقاب او يعني فرامرز و جهانبخش ذكر شده كه قابلتوجه است. پژوهش حاضر به روش توصيفي و تحليلي و با تكيه بر دادههاي منابع كتابخانهاي انجام شده است. نتيجه پژوهش نشان ميدهد هفتخوان فرامرز و جهانبخش براساس الگوي هفتخان رستم و اسفنديار ساخته شدهاند و نكاتي اساطيري مانند وجود «عقاب» بهعنوان جانور مشتري و وجود گرگ نشانگر مرحله سرباز در آيين مهر از پيشينه غني اساطيري اين هفتخانها حكايت دارد. اما بهجز مسائل اساطيري، طومارها از ديدگاه داستانپردازي نيز قابل بررسي ميباشند؛ خصوصاً طومار كهن شاهنامه فردوسي (صداقتنژاد) به شخصيتپردازي و روابط علي و معلولي و جزئيات داستان و تصوير حالات روحي و جسمي بيشتر توجه دارد و از اين جهت قابلتوجه است.اهداف پژوهش:1. بررسي عناصر اساطيري در هفتخانهاي موجود در طومارهاي نقالي.2. تطبيق عناصر اساطيري در هفتخانهاي طومار نقالان با شاهنامه.سؤاالات پژوهش:1. آيا هفتخوان فرامرز و جهانبخش براساس الگوي هفتخان رستم و اسفنديار ساخته شده است؟2. چه تفاوتي ميان هفتخانهاي طومار نقالان با شاهنامه وجود دارد؟
عنوان نشريه :
مطالعات هنر اسلامي
عنوان نشريه :
مطالعات هنر اسلامي