نگاهي انتقادي به پندار پس دانشي اهريمن در تسلط براخشيجان در شاهنامه و اساطير نورسي ( با تاكيد بر نسخه محفوظ در موزه بريتانيا)

براساس باورهاي زرواني، اهريمن و اهورمزدا، دو بن ناهمساز و دوقلو، براي كسب جايگاه زروان خدا ناچار به ارائۀ مجموعه‌اي از فعاليت‌ها، قدرت و دانش برتر خود در تمشيت امور جهاني شدند. تقريباً هيچ متن اساطيري ايراني نيست كه به نقش گستردۀ چهار عنصر در شكل‌گيري گيتي اشاره نكرده باشد. مصالح ساختماني كائنات تنها از همين آخشيج‌ها ساخته و پرداخته شده است. جوهرۀ وجود افلاك نيز گويا از همين عناصر است. اهريمن نه‌تنها پس‌دانش و بي‌دانش به‌نظر نمي‌نمايد كه حتي به عكس آن در جاهايي نشان از برتري آشكار اهريمن در عرصه رقابت با هرمزد و هم در آفرينندگي و در زداركامگي دست يافت. اين جستار براساس روش‌شناسي تحليلي و توصيفي و مبتني بر شيوۀ كتابخانه‌اي به شكل فيش‌برداري انجام شده است. براساس مطالعات و پژوهش‌هاي منتج به اين مقاله اين نتيجه كسب شد كه اهريمن در بسياري از موارد، از دانش و قدرت و جرئت بيشتري نسبت به اهورمزدا برخوردار است و در شاهنامه فردوسي نيز شواهد و قوانين ادعا از خلال ابيات استخراج شد. قدرت و دانش برتر اهريمن، در متون كهن اسكانديناوي نزد مردمان كافركيش شمال (نورسي) نيز جلوه يافته است و آنان نيز شواهدي از كنترل و تسلط اهريمنان و غولان بر عناصر چهارگانه آب و باد و خاك و آتش در كهن باورهاي خود دارند. اهريمن از آغاز آفرينش جهان به‌خوبي توانسته بود بر چهار عنصر يا آخشيجان (آب، باد، خاك، آتش) مسلط شود و كنترل اين عناصر را در دست گيرد و بر اهورا مزدا برتري يابد.اهداف پژوهش:بررسي پندار پس‌دانشي اهريمن در تسلط بر اخشيجان در شاهنامه و اساطير نورسي.تطبيق و قياس، تشابهات و افتراق پندار پس‌دانشي اهريمن در تسلط بر اخشيجان در شاهنامه و اساطير نورسي.سؤالات پژوهش: كنترل پس دانشي اهريمن كنترل بر اخشيجان در شاهنامه و اساطير نورسي چگونه بوده است؟براي كنترل اهريمن بر چهار عنصر در اسطوره‌هاي نورديك و شاهنامه چه شواهدي وجود دارد؟