تأملي بر طلسمات دوره قاجار و اهميت نقش زنان در شكل گيري و گسترش آنها

در جامعۀ ايرانِ دورۀ قاجار گرايش به باورهاي خرافي و انواع اشياء اعتقادي ازجمله طلسم‌ها و تعاويذ، بسيار گسترده و عمومي بوده است. مستندات تاريخي گواه بر اين است كه زنان جامعۀ ايراني گرايش بيشتر و پررنگ‌تري نسبت به مردان در بهره‌گيري از طلسم و توسل به انواع افسون‌ها داشته‌اند. اين نگرش داراي زمينه‌ها، ريشه‌ها و در ادامه پيامدهايي بوده است كه پژوهش حاضر به‌دنبال آن است با بررسي ريشه‌ها و پيامدها، به چگونگي شكل‌گيري اين نگرش بپردازد و ضمن بررسي شرايط اجتماعي و زندگي زنان در عصر قاجار، فعاليت‌هاي  ايشان را به‌ويژه در حوزه  توليد و استفاده طلسمات مورد مطالعه و بررسي قرار دهد. اين پژوهش در نظر دارد با بررسي ريشه‌هاي فرهنگي و اعتقادي، علل گرايش به طلسمات و اوج‌گيري آن‌ها در عصر قاجار را مورد مطالعه قرار دهد. همچنين با تحليل عوامل اجتماعي و سياسي اين دوران، به تشريح نقش كليدي زنان در شكل‌گيري و توسعه هرچه بيشتر طلسمات در دوران قاجار بپردازد. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه گرايش به خرافات، ازجمله بهره‌گيري از طلسمات، پديده‌اي رايج در جامعه سنتي بوده است و تمامي افراد جامعه بنابه شرايط اجتماعي و فرهنگي، به ميزاني از آن بهره مي‌گرفتند. اما مستندات تاريخي نشان از تمايز جنسيتي و گرايش بيشتر زنان به اين باورها در عصر قاجار دارد. اهداف پژوهش:شناسايي ريشه‌هاي فرهنگي، اجتماعي و اعتقادي مؤثر در رواج طلسمات در عصر قاجار.تشريح نقش كليدي زنان در گرايش به طلسمات در عصر قاجار.سؤالات پژوهش:عوامل فرهنگي و اعتقادي مؤثر در گرايش زنانِ قاجاري به علوم غريبه كدام‌اند؟اوج‌گيري علوم غريبه و بهره‌گيري از طلسمات چه پيامدهايي در شرايط اجتماعي و سياسي ايران عصر قاجار داشته است؟