اصل سلسله مراتب و تجلي آن در معماري مساجد ايراني(نمونه موردي مسجد گوهرشاد)

اصل «سلسله مراتب» يكي از اصول بنيادي حاكم برجهان هستي است و ازآنجاكه صنع انساني، عامل برقراري ارتباط انسان با جهان هستي مي‌باشد، لذا اين اصل نيز يكي از اصول اساسي به‌كار رفته در آثار و هنرهاي سنتي است. در اين ميان مساجد به‌عنوان مهم‌ترين نمود معماري اسلامي و به دليل موضوعيت خاص معنوي داراي نظام‌هاي سلسله‌مراتبي پيچيده‌اي مي‌باشند كه لايه‌هاي عميق‌تري از وجود آدمي را مخاطب قرار داده و زمينۀ تعالي و رسيدن به كمال را فراهم مي‌كند. مسئله‌اي كه مي‌توان در اين بحث مطرح نمود چگونگي تأثيرپذيري اصل سلسله‌مراتب در معماري از سلسله‌مراتب عالم است. ازآنجاكه اين اصل عامل مهمي در سير تعالي انسان در معماري ايفا مي‌كند، مي‌تواند به‌عنوان ابزاري انتقادي براي بهبود وضعيت مساجد امروز باشد. بدين منظور اين پژوهش با روش توصيفي-تحليلي و تحليل محتوا، با گردآوري اطلاعات به‌صورت ميداني و كتابخانه‌اي با بهره‌گيري از حكمتِ متعاليه، پس از بررسي و شناخت عوامل تأثيرگذار بر ظهور اصل سلسله‌مراتب در جهان هستي به چگونگي نمود اين عوامل در معماري مساجد و تأثير آن‌ها بر تجلي اين اصل در مساجد ايراني پرداخته و به منظور درك بهتر، مصاديقِ آن‌ها را در مسجد گوهرشاد تحليل مي‌كند. نتايج اين پژوهش بيانگر اين امر است كه، وحدت در كثرت و حركت جوهري از اصول اساسي حكمت ايراني، از عوامل تأثيرگذار بر تجلي اصل سلسله مراتب در جهان هستي و معماري مساجد ايراني مي‌باشند. اهداف پژوهش:بررسي اصل سلسله‌مراتب در معماري مساجد ايراني.بررسي تجلي اصل سلسله‌مراتب در معماري مساجد ايراني.سؤالات پژوهش:اصل سلسله‌مراتب در معماري مساجد ايراني چگونه است؟تجلي اصل سلسله‌مراتب در معماري مساجد ايراني چگونه است؟