تحليل كارايي عملكردي مدارس ايران براساس شاخص سازگاري فضا (نمونه موردي: مدرسه چهارباغ ،دارالفنون ،البرز وسلمان).

هر محيط به‌طوركلي از منظر فيزيكي و متافيزيكي داراي سه جنبۀ عملكردي، فرمي و معنايي است. از آنجايي‌كه بين انسان و محيط همواره كنش متقابل وجود دارد، پيكره‌بندي فضايي آن تأثير مستقيمي بر ابعاد رفتاري كاربران دارد و به‌طور كلي منعكس‌كنندۀ ميزان رضايت افراد است. لذا چنين به نظر مي‌رسد كه مطلوبيت يك فضا تا حد زيادي تابع عملكردهاي مختلفي است كه در آن اتفاق مي‌افتد كه اين موضوع در علم نحو فضا تحت عنوان كارايي عملكردي فضا شناخته مي‌شود؛ به همين منظور، پژوهش حاضر با انتخاب چهار مدرسه تحولات كارايي عملكردي را همگام با تحولات ساختاري فضايي آن‌ها مورد بررسي قرار داده است سازگاري عملكردي فضا در قالب چهار شاخص؛ نظارت فضايي، سلسله‌مراتب انواع حوزه‌هاي نفوذ، كيفيت همسايگي فعاليت‌ها، بررسي مفهوم تمايز عملكردي فضاها مورد سنجش قرار گرفته و تأثير هركدام از شاخص‌هاي مذكور بر كارايي عملكردي مدارس موردنظر تحليل شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه در مدارس سنتي، به‌دليل استقرار حياط در مركز بنا و چينش حجره‌ها اطراف آن، افزايش يكپارچگي و نظارت و ارتباط فضايي را ايجاد كرده و نيز امكان پيكره‌بندي فضايي در قالب يك نظام سلسله‌‌مراتبي را براي مدرسه فراهم آورده است اين درحاليست كه در مدارس نوين و معاصر يكپارچگي فضايي ميان فضاهاي مدرسه و دسترسي فيزيكي فضاها به حياط كاملاً محدود شده كه اين امر زمينه حذف عملكردي حياط از نظام فضايي مدرسه و تبديل آن به يك فضايي صرفاً براي رسيدن به بنا را ايجاد كرده و راهرو  بالاترين نقش را در ساماندهي دسترسي ها ايفا مي‌كند و به عنصر اتصال‌دهندۀ فضاها تبديل شده است.اهداف پژوهش:تحليل كارايي عملكردي مدارس سنتي ايران براساس شاخص سازگاري فضا.بررسي شاخص سازگاري فضا در مدارس چهارباغ، دارالفنون، البرز و سلمان.سؤالات پژوهش:تحولات ساختار فضايي در مدارس سنتي چه تأثيراتي بر كيفيت عملكرد فضاها داشته است؟تحولات ساختاري فضا چه نقشي در كارايي عملكردي فضاهاي مدارس سنتي داشته است؟