شاخص‌هاي بيداري اسلامي در شعر خليل‌الله خليلي

بيداري اسلامي جنبشي از هوش‌ياري و آگاهي اُمت اسلامي است كه در اثر آن مسلمانان براي به‌دست‌آوردن عظمت و زمام امور سرزمينهاي اسلامي به‌ پا ايستادند. مطالعۀ نقش خليل‌الله خليلي شاعر معاصر افغانستان در بيداري اسلامي و بررسي مؤلفه هاي اين‌گونه بيداري در شعر او، نشان مي دهد كه خليلي در احيايي انديشه هاي ديني، ايجاد هم‌بسته‌گي، خودباوري و روحيۀ بازگشت مسلمانان به‌عظمت ديرين‌ شان، سهم بارز داشته است. هدف تحقيق حاضر معرفي خليل‌الله خليلي، نقش شعر او در بيداري جامعۀ اسلامي فارسيزبان و بررسي عمده ترين شاخص‌هاي بيداري اسلامي در اشعار اوست. در اين تحقيق به اين پرسش‌ها پاسخ داده شده كه بيداري اسلامي چه شاخص هايي دارد و در شعر خليل‌الله خليلي اين شاخص ها چه‌گونه بازتاب يافته اند؟ پژوهش حاضر با روي‌كرد تحليلي - توصيفي صورت گرفته است، كه در آن از منابع معتبر ادبي و نقد ادبي بهره جويي شده و نمونه هايي از اشعار خليل‌الله خليلي از ديوان او به‌عنوان شاهدِ بحث، شرح داده شده است. در اشعار خليلي ميتوان شاخص‌ها و نشانه هاي فراواني از بيداري اسلامي يافت. از مهمترين شاخص هاي يادشده مي‌توان به ‌فكر وحدت جهان اسلام، دعوت مسلمانان به‌ اتحاد، نكوهش انواع تفرقه، استعمارستيزي، دعوت به‌ برپايي فريضۀ جهاد، تقويت اعتماد بر خويشتن و خودباوري در ميان مسلمانان، اميد‌دادن به ‌آيندۀ درخشان، فراخوان بازگشت به‌ قرآن و پيام رهايي‌بخش آن، تجديد انديشۀ ناب اسلامي و مبارزه با اوهام و خرافات ناشي از دورۀ انحطاط، اشاره كرد