تأثير خِشَثرَه پان ها (ساتراپ ها) بر تأمين نظم و امنيت جامعه هخامنشي

نظم و در پي آن برقراري امنيت از بنيادي‌ترين پايه‌هاي بقاي تمام جوامع و دولت‌ها محسوب مي‌شود به‌گونه‌اي كه با بزرگ‌تر و پيچيده‌تر شدن هر جامعه، نياز به نظم و امنيت بيش‌ازپيش احساس مي‌گردد. كشور ايران به‌عنوان نخستين بنيان‌گذار سيستم حكومتي گسترده امپراتوري، انواع دستگاه‌هاي ايجاد نظم و امنيت را در طي تاريخ مورد آزمايش قرار داده است كه يكي از اين راهكارها در زمان هخامنشيان، ايجاد نيروي خشثره‌پان يا ساتراپ در ايالت هاي تحت فرمان شاه بزرگ بود. واژه خشثره‌پان به معناي نگهبان ايالت و يا شهربان، واژه پارسي است كه در زبان يوناني به ساتراپ يك ايالت اطلاق مي‌شده است. آنها به‌عنوان حافظان نظم و امنيت شهر شناخته مي‌شدند و وظايف بسياري را بر عهده داشتند كه بيانگر نفوذ و قدرت آنان است. پژوهش حاضر با روش توصيفي- تحليلي و بر پايه مطالعات اسنادي- كتابخانه‌اي انجام شده و هدف از آن بررسي تأثير خشثره‌پان‌ها بر تأمين نظم و امنيت جامعه هخامنشي است. در پايان، نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه نظم و امنيت برقرار شده در ايالت هاي هخامنشي مرهون ايجاد نيرويي به‌نام خشثره‌پان است كه متأثر از اعتقادات مذهبي پادشاهان هخامنشي و با الگوپذيري از تشكيلات مادي به ثمر نشسته و مورد تقليد حكومت‌هاي بعدي نيز قرار گرفته است.